Genel Konferans                                                                                                                 41C

41. Oturum, Paris, 2021

 

41C/72

22 Kasım 2021

Esas Metin: İngilizce

 

DOĞA BİLİMLERİ (SC) KOMİSYONU RAPORU

ANA PROGRAM II – DOĞA BİLİMLERİ

VE

HÜKÛMETLERARASI OŞİNOGRAFİ KOMİSYONU

 

İÇİNDEKİLER

 

GİRİŞ
Tartışma 1:	Madde 8.1	Açık Bilim Taslak Tavsiye Kararı
Tartışma 2:	Madde 5.4	UNESCO himayesinde Doğa Bilimleri alanında kategori 2 enstitüleri ve merkezlerinin kurulması
	Madde 5.13	Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü İlanı
	Madde 5.14	Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü İlanı
	Madde 5.21	Dağa Buzullarının İzlenmesinin ve Araştırılmasının Güçlendirilmesi
Tartışma 3:	Madde 4.1	2022-2025 için Taslak Program ve Bütçenin dikkate alınması ve kabulü (41 C/5) – Bölüm II. A: Temel Program II - Doğa Bilimleri Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi (ICTP)
	Madde 5.22	Afrika Önceliği için Operasyonel Strateji Taslağı (2022 – 2029)
Tartışma 4:	Madde 4.1	2022-2025 için Taslak Program ve Bütçenin dikkate alınması ve kabulü (41 C/5) - Bölüm II. A: Uluslararası Oşinografi Komisyonu (IOC)
	Madde 5.22	Afrika Önceliği için Operasyonel Strateji Taslağı (2022 – 2029)
ANNEX:		Açık Bilim Tavsiye Kararı (Madde 8.1)

 

 

GİRİŞ

1. Yürütme Kurulu'nun raporu (212 EX/Decision 26.III) ve Adaylıklar Komitesi'nin tavsiyesi üzerine, Komisyon, 15 Kasım 2021’deki ilk toplantısında Portekiz'den Bay António Nóvoa’yı Bay SC Komisyonu Başkanlığına seçti.
2. Komisyon ilk toplantısında, Başkan, Başkan Vekilleri ve raportörün belirlenmesi için Adaylıklar Komitesi tarafından sunulan öneriyi onaylamıştır: Aşağıdaki isimler oy birliği ile belirlenmiştir:

Başkan: Sn. António Nóvoa (Portekiz – Grup I)

Başkan Vekilleri:  Sn. Gabriela Jiménez-Ramírez (Venezuela– Group III)

Sn. Dominic Dormenla Nanda Kweme (Liberya – Grup Va)

3. Komisyon 41 C/COM SC/1 Prov. Rev. belgesinde sunulan çalışma takvimini kabul etti.
4. Komisyon, 15 ve 16 Kasım tarihleri arasında gündemde yer alan maddelerin incelenmesi için dört oturum düzenledi.

TARTIŞMA 1

Madde 8.1

Açık Bilim Tavsiye Kararı (41 C/22 & Corr.)

5. Komisyon, ilk ve ikinci toplantılarında Açık Bilim Tavsiye Taslağı'na ilişkin madde 8.1’i inceledi.
6. Kırk dokuz (49) Üye Devlet ve 3 kuruluş söz aldı.
7. Komisyon, Genel Konferansa, Komisyon tarafından düzenlenen 41 C/22 belgesinin 9. paragrafında yer alan kararı ve bu itibarla bu rapora ek olarak sunulan Açık Bilim Tavsiyesini Genel Konferans kayıtları için kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni şu şekildedir:

Genel Konferans,

41 C/22 belgesini inceledikten sonra,

Açık bilim konusunda tavsiye şeklinde standart belirleyici bir araca olan ihtiyacı yineleyerek,

Böyle bir standart belirleme aracının, bilim, teknoloji ve inovasyondaki (STI – Science, Technology and Innovation) mevcut eşitsizlikleri azaltmak için açık bilimde uluslararası iş birliğini güçlendirmek ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündeminin uygulanmasına ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ve ötesine ulaşılmasına yönelik ilerlemeyi hızlandırmak için önemli bir araç olabileceğini kabul ederek,

İstişare sürecini ilerletmek ve önerilen tavsiye kararı üzerinde fikir birliğine varmak amacıyla harcadığı önemli çabalar için Genel Direktöre teşekkür ederek,

1. İstişare sürecine katkıda bulunan ve UNESCO'yu bu önemli görevde destekleyen Üye Devletleri, uluslararası paydaş kuruluşları ve bireysel paydaşları takdir eder;
2. 41 C/22 belgesinin Ekinde belirtildiği gibi Açık Bilim Tavsiye Kararını kabul eder;
3. Üye Devletlere, Tavsiye Kararının ilkelerini kendi topraklarında yürürlüğe sokmak için, her Devletin anayasal uygulamasına ve yönetim yapılarına uygun şekilde yasal adımlar da dâhil olmak üzere uygun adımları atarak Açık Bilime ilişkin Tavsiye Kararının hükümlerini uygulamalarını tavsiye eder,
4. Genel Direktörü, çeşitli açık bilim platformları ile iş birliğini güçlendirmek de dâhil olmak üzere açık bilim konusunda uluslararası iş birliğini desteklemeye ve Kuzey-Güney, Kuzey-Güney-Güney ve Güney-Güney iş birlikleri yoluyla katkıları teşvik etmeye davet eder;
5. Üye Devletlerin Açık Bilim Tavsiye Kararını uygulamak için gerçekleştirdikleri uygulamalara ilişkin raporların sıklığının dört yılda bir olacağına karar verir;
6. Genel Direktörü Genel Konferans’ın 43. oturumunda Açık Bilim Tavsiyesinin uygulanmasına ilişkin ilk birleştirilmiş raporu kendisine iletmeye davet eder ve bu maddeyi 43. oturumunun gündemine dâhil etmeye karar verir.

TARTIŞMA 2

Madde 5.4

UNESCO himayesinde 2. kategori enstitü ve merkezlerin kurulması (41 C/18.I'den II'ye)

8. Komisyon, 15 Kasım 2021'deki ikinci toplantısında, UNESCO himayesinde kategori 2 enstitü ve merkezlerin kurulmasına ilişkin madde 5.4’ü ve onun I ve II. alt bölümlerini tartışmadan inceledi.

Bölüm I.

Huye, Ruanda'da, Ruanda Üniversitesi Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynakların Yönetimi (CoEB) Mükemmeliyet Merkezi'nin UNESCO Himayesinde Bir Merkez Olarak Kurulması (Kategori 2) (41 C/18.I)

9. Komisyon, Genel Konferansa, 41C/18 Kısım I belgesinin 3. paragrafında önerilen kararı Genel Konferans kayıtları için kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni şu şekildedir:

Genel Konferans,

UNESCO himayesindeki 2. kategori enstitü ve merkezler için 2019 Stratejisini  (40 C/Resolution 99) hatırlatarak,

212 EX/Decision 17.I'yi ayrıca hatırlatarak,

Doğa bilimlerinde beşeri ve kurumsal kapasite gelişimi için uluslararası ve bölgesel iş birliğinin önemini vurgulayarak,

Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynaklar Yönetiminde Mükemmeliyet Merkezi'nin (CoEB - Centre of Excellence in Biodiversity and Natural Resources Management) Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynaklar Yönetiminde Mükemmeliyet Merkezi'nin (CoEB) UNESCO himayesinde bir merkez (kategori 2) olarak önerilen adaylığının İnsan ve Biyosfer Programı (MAB – Man and Biosphere) çerçevesinde sunabileceği önemli eylem fırsatlarını vurgulayarak,

41 C/18.I belgesini inceleyerek,

1. Ruanda Hükümetinin, Ruanda, Huye^de bulunan Ruanda Üniversitesi'ndeki Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynaklar Yönetiminde Mükemmeliyet Merkezini (CoEB) UNESCO himayesi altında bir merkez (kategori 2) olarak belirleme önerisini memnuniyetle karşılar;
2. Yürütme Kurulu'nun 212. oturumunda önerdiği gibi (212 EX/Decision 17.I); Ruanda, Huye'deki Ruanda Üniversitesi'nde Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynaklar Yönetiminde Mükemmeliyet Merkezi'nin (CoEB) UNESCO himayesinde bir merkez (kategori 2)  olarak kurulmasını onaylar,
3. Bir yanda 40 C/79 belgesinin ekine eklenmiş olan UNESCO himayesindeki enstitüler ve merkezler için üç taraflı model anlaşma ile diğer yanda UNESCO, Ruanda Hükümeti ve Ruanda Üniversitesi arasındaki taslak anlaşma arasındaki ayrımları not eder;
4. Genel Direktöre, UNESCO himayesi altında bir merkez olarak (kategori 2) Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynaklar Yönetiminde Mükemmeliyet Merkezi'nin (CoEB) Huye, Ruanda'da kurulmasına ilişkin ilgili anlaşmayı imzalaması için yetki verir,

Bölüm II

Gana, Kumasi'de, Mühendislik Yenilikleri, İmalat ve Teknoloji Transferinde Mükemmeliyet Merkezi'nin UNESCO Himayesinde Bir Merkez Olarak Kurulması (Kategori 2)  (41 C/18.II)

10. Komisyon, Genel Konferansa, 41 C/18 Kısım II belgesinin 3. paragrafında önerilen kararı Genel Konferans kayıtları için kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni şu şekildedir:

Genel Konferans,

UNESCO himayesindeki 2. kategori enstitü ve merkezler için 2019 Stratejisini  (40 C/Resolution 99) hatırlatarak,

41 C/18.II belgesini inceleyerek,

1. Gana'nın UNESCO himayesi altında bir merkez (kategori 2) olarak Mühendislik Yenilikleri, İmalat Ve Teknoloji Transferinde Bir Mükemmellik Merkezi kurma önerisini memnuniyetle karşılar;
2. Bir yandan, 40 C/79 belgesinin ekine eklenmiş olan UNESCO himayesindeki enstitüler ve merkezler (kategori 2) için üç taraflı model anlaşma ile diğer yandan, UNESCO, Gana Hükümeti ve Kwame Nkrumah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi arasındaki taslak anlaşma arasındaki ayrımları not eder;
3. Yürütme Kurulu tarafından 212 EX/Decision 17.II'de tavsiye edildiği gibi, UNESCO himayesi altında bir merkez olarak (kategori 2)  Mühendislik Yenilikleri, İmalat ve Teknoloji Transferinde Mükemmeliyet Merkezi'nin kurulmasını onaylar;
4. İlgili anlaşmayı imzalaması için Genel Direktöre yetki verir.

Madde 5.13

Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü (41 C/37)

11. Komisyon, ikinci toplantısında, Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü ilanına ilişkin madde 5.13’ü inceledi.
12. Otuz sekiz (38) Üye Devlet söz aldı.
13. Komisyon, Genel Konferansa, 41 C/37 belgesinin 11. paragrafında önerilen kararı Genel Konferans kayıtları için kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni şu şekildedir:

Genel Konferans,

211 EX/Decision 36'yı hatırlatarak,

41 C/37 belgesini inceleyerek,

Biyosfer rezervlerinin, insanlar ve çevreleri arasındaki ilişkiyi geliştirmek için bilimsel bir temel oluşturmayı amaçlayan, insanların geçim kaynaklarını iyileştirme ile doğal ve yönetilen ekosistemleri koruma perspektifinden doğa bilimlerini ve sosyal bilimleri birleştiren ve böylece ekonomik kalkınmaya sosyal ve kültürel olarak uygun ve çevresel olarak sürdürülebilir yenilikçi yaklaşımları teşvik eden bilimsel bir UNESCO hükümetler arası programı olan İnsan ve Biyosfer (MAB) Programının somutlaşmış hali olduğunu göz önünde bulundurarak, 

İnsanlar ve doğal çevreleri arasında uyumlu bir ilişkinin teşvik edilmesinin UNESCO'nun yetki alanının ve uluslararası bilimsel programlarının merkezinde yer aldığını hatırlatarak,

Biyosfer rezervleri için uluslararası bir günün, Birleşmiş Milletler veya herhangi bir BM kuruluşu tarafından henüz ilan edilmiş uluslararası bir gün olmamasına rağmen, birçok ülkede hâlihazırda kutlandığının farkında olarak,

İnsan ve Biyosfer (MAB) Programı çerçevesinde son 50 yıldır UNESCO'nun paydaşlarıyla birlikte biyosfer rezervleri konusunda birçok açık girişim geliştirdiğini de hatırlatarak,

1. Her yıl 3 Kasım'ı Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü olarak ilan eder,
2. Bu ilanın UNESCO'nun düzenli bütçesi üzerinde herhangi bir mali etkisi olmayacağı anlaşılarak, Genel Direktörü, Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü’nün kutlanmasını teşvik etmeye davet eder,

Madde 5.14

Uluslararası Jeoçeşitlilik Rezervleri Günü (41 C/38)

14.  Komisyon, ikinci toplantısında, Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü'nün ilanına ilişkin madde 5.14’ü inceledi.
15. Altı (6) Üye Devlet söz aldı.
16. Komisyon, Genel Konferansa, 41 C/38 belgesinin 10. paragrafında önerilen kararı Genel Konferans kayıtları için kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni şu şekildedir:

Genel Konferans,

211 EX/Decision 37'yi hatırlatarak,

41 C/38 belgesini inceleyerek,

Doğal kaynak yönetimi, iklim değişikliği, enerji ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlardaki zorlukları ele almak ve hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaşam kalitesini iyileştirmek için jeoçeşitlilik ve yer bilimleri konusunda daha fazla küresel farkındalığın ve gelişmiş eğitimin hayati önem taşıdığını göz önünde bulundurarak,

Jeoçeşitliliğin biyoçeşitliliğin temelini oluşturduğunu, tüm canlılar için dayanak ve yaşam alanı sağladığını ve insanlığın doğa ve insanlık tarihi ile ilişkisinin ayrılmaz bir parçası olarak, insan refahı ve tüm gezegenin sürdürülebilir yönetimi için önemli bir role sahip olduğunu vurgulayarak,

 UNESCO'nun Uluslararası Yerbilimi ve Jeoparklar Programı'nın (IGGP) dünya çapındaki girişimlerinin geniş ve önemli etkisini ve küresel yerbilimi topluluğunun UNESCO ile uluslararası koordineli bilime yerinde erişim ve eğitim programları üzerinde çalışmaya devam etme konusundaki coşkulu kararlılığını kaydederek,

Bilim ve eğitimde daha önceki UNESCO girişimlerinin başarılarının etkin bir şekilde takip edilmesini ve güçlendirilmesini sağlamanın hayati önem taşıdığını kabul ederek,

Yerbilimi bilgisinin hem politika yapıcılar ve karar vericiler için hem de insanlığın bugün karşı karşıya olduğu iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, arazi örtüsünün ve arazi kullanımının değişmesi, doğal kaynakların ve ekosistem hizmetlerinin sürdürülebilir ve etik yönetimi ve tatlı su ve gıda arzı gibi büyük zorlukların çözülmesine katkıda bulunma hususundaki önemini kabul ederek,

Uluslararası bir jeoçeşitlilik günü kavramının yanı sıra bu gün çevresinde her yıl gerçekleştirilecek olan kutlamalar ve etkinlikler için paydaşların organizasyonu ve seferber edilmesinde Uluslararası Jeolojik Bilimler Birliği (IUGS) ve Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) dâhil olmak üzere 19 uluslararası jeoloji veya doğa koruma kuruluşunun; Afrika Yerbilimlerinde Kadın Derneği (AAWG) dâhil yedi bölgesel kuruluşun ve tüm kıtalardan 40 ülkede 82 ulusal kuruluşun itici rolünü takdirle kabul ederek,

1. Her yıl 6 Ekim'i Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü ilan eder;
2. Genel Direktörü aşağıdakileri gerçekleştirmeye davet eder:

1. Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü kutlamalarını teşvik etmek;
2. Üye Devletleri, hükümetler arası ve sivil toplum kuruluşlarını, üniversiteleri, araştırma merkezlerini, sivil toplum kuruluşlarını, okulları ve ilgili diğer yerel aktörleri, Uluslararası Jeoçeşitlilik Gününü, her birinin en uygun gördüğü şekilde ve UNESCO'nun düzenli bütçesi üzerinde herhangi bir mali etki olmaksızın aktif olarak kutlamaya teşvik etmek;

3. Üye Devletleri, Genel Direktör'ün UNESCO'nun Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü'nün tanıtımına ve kutlanmasına katılımını garanti altına alabilmesi için bütçe dışı fonlar sağlamaya davet eder

Madde 5.21

Dağ Buzulu İzleme ve Araştırmanın Güçlendirilmesi (41 C/54)

17. Komisyon, ikinci toplantısında, Dağ Buzulu İzleme ve Araştırmasının Güçlendirilmesine ilişkin 5.21 maddesini inceledi.
18. Altı (6) Üye Devlet söz aldı.
19. Komisyon, Genel Konferansa, 41 C/54 belgesinin 6. paragrafında yer alan kararı Genel Konferans kayıtları için kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni şu şekildedir:

Genel Konferans,

212 EX/Decision 51'i hatırlatarak,

UNESCO'nun "İklim Değişikliğine İlişkin Etik İlkeler" Bildirgesi'ni ve "Mevcut Nesillerin Gelecek Nesillere Karşı Sorumluluklarına İlişkin UNESCO Bildirgesi"ni ilaveten hatırlatarak,

Dağ buzullarının geri çekilmesi, permafrostların çözülmesi, buz tabakası kütlesinin azalması ve kar derinliğinin, kapsamının ve süresinin azalması gibi, iklim değişikliğinin yüksek rakımlı alanlardaki olumsuz etkileriyle beraber eriyen buzullar ile ilişkili GLOF'lar (Glacial Lake Outburst Flood) gibi doğal afetleri göz önünde bulundurularak,

Kriyosferin (buzullar, kar, buz ve permafrost), sürdürülebilir kalkınma ve insanlığın, özellikle de nüfusun en savunmasız kısımlarının, refahı için kritik dayanaklar olan temel hizmetleri sağlayan ekosistemlerin devamlılığındaki önemli rolünü kabul ederek,

İklim değişikliğinin yüksek dağlık bölgeler üzerindeki olumsuz etkilerini ve dağ buzullarının geri çekilmesi, permafrost erimesi, buz tabakalarının kitlesel kaybı ve kar örtüsünün derinliği, boyutu ve süresindeki düşüş ve azalma dâhil olmak üzere, buzulların kırılganlığını göz önünde bulundurarak,

Buzul ve permafrost izleme ve afet riskinin azaltılması konularında Üye Devletler arasında gerçekleştirilecek yakın iş birliğine duyulan ihtiyacı vurgulayarak,

Birçok UNESCO dünya mirası alanı, biyosfer rezervi ve küresel jeoparkın buzulları içerdiğini hatırlatarak ve bu tayin edilmiş alanların, buzulların ve biyolojik çeşitliliğin kaybıyla ne ölçüde karşı karşıya olduğunun ve iklim değişikliğinin dağ buzulları ve ekosistemleri üzerindeki etkisinin daha iyi anlaşılmasına bilimsel verilerin ve yerel bilgilerin nasıl katkıda bulunabileceğinin UNESCO tarafından, yerel toplulukları da dâhil ederek değerlendirilmesi ihtiyacının farkında olarak,

İklimle ilgili sorunları ele almak için buzullar gibi iklim değişkenlerine ilişkin temel gözlemlerin elde edilmesinin ve tüm potansiyel kullanıcılara sunulmasının sağlanması hususunda IOC/UNESCO, Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Uluslararası Bilim Konseyi (ISC) tarafından ortaklaşa desteklenen Küresel İklim Gözlem Sistemi (GCOS) programının rolünü kabul ederek,

İlgili uluslararası ve bölgesel girişimleri ve UNESCO, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) himayesinde faaliyet gösteren Dünya Buzul İzleme Servisi'nin (WGMS) çalışmalarını takdirle kabul ederek,

41 C/54 belgesini inceleyerek,

1. Üye Devletleri, uluslararası kuruluşları, akademik kurumları, meslek kuruluşlarını ve diğer ilgili paydaşları aşağıdakilere davet eder:

1. Dağ buzullarının izlenmesi ve farklı düzeylerde araştırma için önlem ve girişimlerin geliştirilmesine ve benimsenmesine katkıda bulunmaya ve bu nedenle, uygun olduğu durumlarda, ulusal, bölgesel ve küresel düzeylerdeki ilgili çok paydaşlı ve sınır aşan girişimleri,  örneğin ilgili tüm uluslararası ve bölgesel kuruluşlar tarafından desteklen girişimleri dikkate almaya;
2. Buzulları izlemeye ve farklı dağ sistemlerinde izleme kapasitesini artırmaya ve Dünya Buzul İzleme Servisi (WGMS) dâhil olmak üzere tüm ilgili taraflara mevcut bilgileri yaymaya;
3. Küresel Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 13'e (iklim değişikliğiyle mücadele), Hedef 6'ya (herkes için su ve sanitasyonun erişilebilirliğini ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak) ve Hedef 11.5'e (doğal afetlerden kaynaklanan hasarı azaltmak) ulaşmak için çalışmaya;
4. Küresel ve bölgesel ölçeklerde dağ buzul çalışmaları dâhil olmak üzere kriyosferik bilim alanında çalışan bilimsel kurumlar arasında iş birliğini güçlendirmeye ve uluslararası, bölgesel, ikili düzeyde ve ulusal düzeylerde kamu politikaları ve eylem programları geliştirmek için araştırma sonuçlarının ve bulguların paydaşlar için mevcudiyetini teşvik etmeye,
5. Üye Devletlere, diğer alanların yanı sıra UNESCO alanlarını harekete geçirerek, dağ buzullarının izlenmesi ve araştırmasında iş birliği oluşturmak ve sinerjiler bulmak için sınır ötesi işbirliği de dâhil olmak üzere farklı düzeylerde iş birliğini geliştirmeye;
6. Buzulların önemi, buzulların erime süreci ve buzullarla ilgili eğitim programlarının geliştirilmesi ve tanıtılmasının yanı sıra halk arasında bilginin yayılması yoluyla buzulların erimesi süreci hakkında kamuoyunu bilinçlendirmeye;

2. Şunlara karar verir:

1. Genel Direktörü, özellikle IHP çerçevesinde, IHP-IX Stratejik Planı (2022 – 2029): “Değişen Bir Çevrede Suyu Güvenli Bir Dünya İçin Bilim” ile olduğu kadar aynı zamanda UNESCO Su Ailesi ile de uyumlu bir şekilde ve Hükümetler Arası İklim Değişikliği Panelinin (IPCC) 6. Değerlendirme Raporunun bulguları ile birlikte, bunun UNESCO'nun düzenli bütçesi üzerinde mali etkileri olmayacağı da anlaşılarak, Sekreterliğin dağ kriyosferindeki (kar, buzullar, permafrost, göl ve nehir buzu dâhil) faaliyetlerini geliştirmeye davet eder;
2. ayrıca Genel Direktör'ü kriyosfer araştırma faaliyetlerini UNESCO'nun iklim değişikliği çalışmasına sektörler arası düzeyde entegre etmeye ve herhangi bir düzenli bütçe uygulaması olmaksızın bu bağlamda diğer Birleşmiş Milletler kuruluşlarıyla iş birliğini teşvik etmeye davet eder.

TARTIŞMA 3

Madde 4.1	2022 - 2025 Taslak Program ve Bütçesinin (41 C/5)  değerlendirilmesi ve kabul edilmesi – Bölüm II.A: Temel Program II – Doğa Bilimleri (41 C/5, 41 C/6, 41 C/REP/10) , 41 C/REP/11, 41 C/REP/12, 41 C/REP/13, 41 C/REP/14)
Madde 5.22	Afrika Önceliği için taslak operasyonel strateji (2022-2029) (41 C/56 & Add.)

20. Komisyon, üçüncü toplantısında, Temel Program II – Doğa Bilimleri için 2022 -2025 Taslak Program ve Bütçe (41 C/5) ile ilgili olan madde 4.1 ile birlikte Afrika Önceliği (2022 - 2029) için taslak operasyonel strateji ile ilgili olan madde 5.22'yi ve özellikle de bu stratejinin “Afrika'da Okyanus Bilimi, iklim değişikliği direnci ve su kaynakları yönetiminde inovasyon ve teknolojinin geliştirilmesi ve bunların kullanımını güçlendirmek için Açık Bilimi geliştirme, Temel ve Uygulamalı Bilimler ve Bilimsel Araştırmada kapasite geliştirmeyi güçlendirme” başlıklı, Doğa Bilimleri Sektörünün görevi kapsamındaki 5. Amiral Gemisi Programını inceledi.
21. Yirmi dokuz (29) Üye Devlet söz aldı.
22. Madde 5.22 hakkındaki tartışma, 41 C/INF.16 belgesinde, 5.22'deki kararın APX ve tüm Program Komisyonlarının Ortak Toplantısında kabul edileceği anlayışıyla özetlenmiştir.
23. Komisyon, 2020 - 2021 dönemi için hükümetler arası ve uluslararası bilimsel program raporlarını not aldı: İnsan ve Biyosfer Programı Uluslararası Koordinasyon Konseyi (MAB, 41 C/REP/10); Yerbilimleri ve Jeoparklar Programı Uluslararası Konseyleri (IGGP, 41 C/REP/11); Hükümetler Arası Hidroloji Programının Hükümetler Arası Konseyi (IHP, 41 C/REP/12), Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi Yönlendirme Komitesi (ICTP, 41 C/REP/13) ve Uluslararası Temel Bilimler Programı Bilim Kurulu (IBSP, 41 C/REP/14).
24. Komisyon, Genel Konferansa, Temel Program II – Doğa Bilimleri'ne ilişkin belge 41 C/5, Cilt 1, paragraf 02000'de önerilen kararı, 211 EX/18.II Corr.3'te düzeltildiği ve Yürütme Kurulunun Taslak Program ve Bütçe (41 C/6)'ye ilişkin tavsiyeleri doğrultusunda değiştirildiği şekliyle kabul etmesini tavsiye etti.
25. Paragraf 02000'de yer alan karar, 41 C/5 Cilt 1 belgesinde 2022-2023 dönemi için Doğa Bilimleri için tüm fon kaynakları altında 167.824.730 $'lık bir entegre bütçe tutarı öngörmektedir, bu miktarın APX Komisyonu ve tüm Program Komisyonlarının Ortak Toplantısı ile Genel Konferans tarafından alınan kararlar ışığında düzeltmelere tabi olduğu anlaşılmaktadır.

02000

Temel Program II – Doğa Bilimleri için Karar Taslağı

Paragraf 02000'deki karar aşağıdaki gibidir:

Genel Konferans,

1. Genel Direktöre aşağıdaki hususlarda yetki verir:

1. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının (SKA'lar) gerçekleşmesini desteklemeyi hedefleyerek sürdürülebilir ve dirençli toplumları teşvik etmek ve çağdaş çevresel ve toplumsal zorlukları ele almak amacıyla bilim, teknoloji, yenilik, araştırma ve mühendisliği ilerletmek için Üye Devletleri desteklemek maksadıyla 2022-2025 döneminde, Orta Vadeli Strateji (41 C/4) çerçevesinde Organizasyonunu dört stratejik hedefine ve dokuz sonucuna katkıda bulunan Temel Program II eylem planını uygulamak,
2. Toplumsal cinsiyet eşitliğini teşvik etmeye, Afrika'nın ihtiyaçlarını ele almaya ve en az gelişmiş ülkelerle (LDCs - Least Developed Countries), gelişmekte olan küçük ada Devletleriyle (SIDS - Small Island Developing States), yerli halklarla ve toplumun en savunmasız kesimleriyle olduğu kadar gençlerle ilişki kurmaya özel önem göstererek organizasyonun küresel önceliklerine katkıda bulunmaya;
3. Temel Program II'nin eylem planının uygulanmasında da programın uygulanması için tamamlayıcı yöntemler olarak Güney-Güney ve Üçgen iş birliğine başvurmak, program geliştirmenin ve uygulamanın tüm aşamalarında aşağıda sıralananları sağlamak için bilim ve araştırma kurumlarıyla, akademiyle, Birleşmiş Milletler sistemi kuruluşlarıyla ve diğer uluslararası ve bölgesel organizasyonlarla/ağlarla, sivil toplumla ve özel sektörle ortaklıklar geliştirmeye devam etmek:

1. Bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) eğitimini güçlendirmek, böylece tüm öğrenicilerin sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek için gerekli bilgi ve becerileri edinmelerini sağlamaya yönelik SKA Amaç 4.1'in gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak;
2. Artan yoksulluk, sosyal eşitsizlikler, kitlesel göç ve küresel sağlık salgınları üzerindeki ilgili risklerin etkisini azaltan entegre ve sistemik çözümler için bilgi ve kapasiteleri artırarak doğal çevredeki kötüye gidişi tersine çevirmeye ve doğal ekosistemleri korumaya yardımcı olmak için uluslararası toplumu harekete geçirmek;
3. Disiplinler arası yaklaşımları ve yerel bilgiyi test etmek, güçlendirmek ve yaymak; iklim değişikliğine uyum sağlamak ve etkilerini azaltmak; karasal ekosistemleri ve su altı ekosistemlerini restore etmek ve gençler de dâhil olmak üzere insanları yeşil ekonomiler lehine güçlendirmek için eğitim ve istihdam fırsatları sağlamak amacıyla UNESCO'nun tayin edilmiş alanlardan oluşan küresel ağlarıyla kapsamlı ve bütünleşik eylemler geliştirmek;
4. Bilgi ve becerilerin geliştirilmesi ve yayılması, açık bilimin ve verilere erişimin teşvik edilmesi, teknoloji transferi ve sürdürülebilir kalkınma için hedeflenen bilim, teknoloji ve yenilik politikaları yoluyla bilim, teknoloji ve yenilik (STI) sistemlerini teşvik etmek ve bilimsel, teknolojik ve araştırma kapasitelerini geliştirmek;

4. 2022-2023 dönemi için, 40.101.900 $'lık düzenli program bütçesi ve 127.722.830 $'lık gönüllü katkıları içeren tüm fon kaynakları altındaki 167.824.730 $'lık entegre bütçe miktarını tahsis etmek. Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi'ne (ICTP) 54.129.000 $ tahsis edilecektir;

2. Genel Direktörden şunları talep eder:

1. Temel Program II'ye ilişkin sonuçlara ve çıktılara ulaşmak için sektörler arası iş birliği de dâhil olmak üzere bu kararla yetki verilen çeşitli faaliyetleri uygulamak;
2. Genel Konferans tarafından kabul edilen programın yürütülmesi ve aşağıdaki sonuçların ve çıktıların yanı sıra ilgili sektörler arası program çıktılarının elde edilmesi hakkında yasal raporlarla yönetim organlarına periyodik olarak rapor vermek;

Sonuç 1 – Kapsayıcı ve adil kaliteli eğitimin sağlanması ve herkes için yaşam boyu öğrenme fırsatlarının teşvik edilmesi

Çıktı 1.SC6: Sürdürülebilir kalkınma için STEM eğitiminde toplumsal cinsiyet rollerini dönüştürebilecek şekilde güçlendirilmiş kurumsal ve insani kapasiteler;

Sonuç 3 – İklim eylemi, biyoçeşitlilik, su ve okyanus yönetimi ve afet riskinin azaltılmasına yönelik bilgileri geliştirmek

Çıktı 3.SC1: Doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi, ekosistem ve biyolojik çeşitliliğin korunması ve restorasyonu ve afet riskine karşı dirençlilik için bilimi geliştirmek ve uygulamak üzere Üye Devletlerin kapsayıcı bilgi ve kapasitelerinin güçlendirilmesi;

Çıktı 3.SC2: Değişen bir çevrede su güvenliği olan bir dünya için su bilimi, yenilik, eğitim, yönetim, iş birliği ve yönetişimin desteklenmesi;

Çıktı 3.SC3:  Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletlerinin (SIDS) kendilerine has zorlukları daha iyi ele alabilmeleri için UNESCO uzmanlık alanlarında güçlendirilmiş kapasitelerle yetkilendirilmesi;

Sonuç 4 – Bilim, teknoloji ve inovasyonda uluslararası iş birliğini ilerletmek

Çıktı 4.SC4: BTİ (Bilim, teknoloji, inovasyon) politikalarını iyileştirmek, bilimsel ve teknolojik gelişmelere erişim sağlamak ve geliştirmek için Açık Bilim yolu da kullanılarak Üye Devletlerin kapasitelerinin artırılması;

Çıktı 4.SC5: Sürdürülebilir kalkınma için bilgiyi geliştirmek üzere temel bilimler, teknoloji, araştırma, yenilik ve mühendislik alanlarında kurumsal ve insani kapasitelerin geliştirilmesi.

26. Komisyon, Genel Konferansa, Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi (ICTP) ile ilgili 41 C/5 belgesinin 1. Cildin 02100 paragrafında önerilen kararı 211 EX/18.II Corr.3 tarafından düzeltildiği şekliyle kabul etmesini tavsiye etti.
27. Paragraf 02100'de yer alan karar, 41 C/5 belgesinin 1. cildinde 2022-2023 döneminde ICPT için 54.129.000 $'lık bir entegre bütçe öngörmekte ve Genel Direktöre, Temel Program II'nin o dönem için tahsis edilen düzenli program bütçesinden 909.200 $'lık bir mali tahsisat sağlayarak Merkezi destekleme yetkisi vermektedir. APX Komisyonu ve tüm Program Komisyonlarının Ortak Toplantısı ve Genel Konferans tarafından alınan kararlar ışığında bu tutarların düzeltmeye tabi olduğu anlaşılmaktadır.

02100 Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi (ICTP) için karar taslağı

Paragraf 02100'deki karar aşağıdaki gibidir:

Genel Konferans,

Temel Program II kapsamında bir UNESCO kategori II merkezi olan ve gelişmekte olan ülkelere özel olarak odaklanan Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi'nin (ICTP), teorik ve uygulamalı fizik, saf ve uygulamalı matematik, iklim değişikliği, afet riskinin azaltılması yenilenebilir enerji, hesaplamalı biyoloji ve yüksek performanslı bilgi işlem de dâhil olmak üzere disiplinler arası alanlarda kapasite ve bilgiyi geliştirmedeki önemli rolünü kabul ederek,

1. ICTP Yönlendirme Komitesi ve Bilim Konseyinden, Merkezin 2022-2023 bütçesini onaylarken, ICTP Üçlü Anlaşmasına, ülke anlaşmalarına ve anılan karara uygun olarak şunları talep eder:

1. 2022-2025 döneminde, Afrika, cinsiyet eşitliği, en az gelişmiş ülkeler (LDC'ler) ve gelişmekte olan küçük ada Devletleri (SIDS) ile gençlik üzerine özel bir vurgusu olan ve üç eylem hattı etrafında yapılandırılmış ICTP eylem planını uygulamaya devam etmek;
2. Programın uygulanması için kullanılan yöntemler olan Güney-Güney ve Kuzey-Güney-Güney iş birliğine ICTP eylem planının uygulanmasında da başvurmak ve ICTP'nin aşağıdaki 3. paragrafta sıralanan dâhili eylem çizgilerini gerçekleştirmek için program geliştirmenin tüm aşamalarında sivil toplum, özel sektör, Birleşmiş Milletler sistemi kuruluşları ve diğer uluslararası kuruluşlar ile paydaşlıklar geliştirmeye devam etmek;
3. Araştırma, eğitim ve ağ oluşturma amacıyla ve gelişmekte olan ülkelerdeki bilim insanlarının yararına olacak şekilde, fizik ve matematik bilimlerinde ve disiplinler arası alanlarda ICTP’nin kapasitesini güçlendirmek, bilim insanlarının kendi alanlarında en ön saflarda yer almasını sağlamak;

2. 2022-2023 dönemi için ICTP için entegre bütçenin 54.129.000 $ olduğunu ve Genel Direktöre, anılan dönem için Temel Program II'nin uygun görülen düzenli program bütçesinden 909.200 $'lık bir mali tahsis sağlayarak Merkezi destekleme yetkisi verdiğini not eder;
3. Genel Direktör'ün 4.SC4 ve 4.SC5 Çıktıları ile ilgili olarak, aşağıdaki eylem hatlarının uygulanması hakkında yasal raporlarda ve Temel Program II'ye ilişkin raporlamanın bir parçası şeklinde yönetim organlarına periyodik olarak rapor vermesini talep eder:

1. Gelişmekte olan ülkelerin yapay zekâ, nicel yaşam bilimleri ve kuantum bilgisi alanlarında genişleyen bilimsel uzmanlığı ve disiplinler arası araştırmaları;
2. Gelişmekte olan ülkelerin temel bilimlerde, özellikle fizik ve matematikte kapasitelerinin güçlendirilmesi;
3. Gelişmekte olan ülkelerin bilimsel eğitim ve bilgiye erişimlerinin, özellikle BİT ve bölgesel iş birliği yoluyla genişletilmesi;

4. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansına (IAEA), İtalyan Hükümetine, Üye Devletlere ve gönüllü katkılarla Merkezi destekleyen diğer kuruluşlara şükranlarını ifade eder ve onları 2022-2023 ve sonrasında desteklerini sürdürmeye davet eder;
5. Üye Devletlere, uluslararası kuruluşlara, bağışçı kuruluşlara, vakıflara ve özel sektöre, ICTP'nin burada öngörülen faaliyetleri uygulaması ve genişletmesi için destek sağlamaları veya desteklerini yenilemeleri için çağrıda bulunur.

28. SC Komisyonu Genel Konferansa, 41 C/5 belgesinin 2. Cildindeki Temel Program II Doğa Bilimleri ile ilgili paragraflara ilişkin Yürütme Kurulu tavsiyelerini 41 C/6 belgesinde yer aldığı şekliyle onaylamasını tavsiye etti.

TARTIŞMA 4

Madde 4.1	2022-2025 için Taslak Program ve Bütçe (41 C/5) - Bölüm II.A'nın ele alınması ve kabul edilmesi: Hükümetler Arası Oşinografi Komisyonu (IOC) (41 C/5, 41 C/6, 41 C/REP/9, 41 C/REP/26)
Madde 5.22	Afrika Önceliği (2022-2029) için taslak operasyonel strateji (41 C/56 & Add.)

 

29. Komisyon, üçüncü toplantısında, Temel Program II – Doğa Bilimleri için 2022 -2025 Taslak Program ve Bütçe (41 C/5) ile ilgili olan madde 4.1 ile birlikte Afrika Önceliği (2022-2029) için taslak operasyonel strateji ile ilgili olan madde 5.22'yi ve özellikle de bu stratejinin “Afrika'da Okyanus Bilimi, iklim değişikliği direnci ve su kaynakları yönetiminde inovasyon ve teknoloji geliştirilmesi ve bunların kullanımını güçlendirmek için Açık Bilimi geliştirme, Temel ve Uygulamalı Bilimler ve Bilimsel Araştırmada kapasite geliştirmeyi güçlendirme” başlıklı, Uluslararası Oşinografi Komisyonu (IOC) görevi kapsamındaki 5. Amiral Gemisi Programını inceledi.
30. Yirmi dört (24) Üye Devlet söz aldı.
31. Komisyon, kararın APX ve tüm Program Komisyonlarının Ortak Toplantısında kabul edileceği anlayışıyla madde 5.22'yi inceledi.
32. Madde 5.22 hakkındaki tartışma 41 C/INF.16 belgesinde özetlenmiştir.
33. Komisyon, Hükümetler Arası Oşinografi Komisyonu'nun 2020 - 2021 dönemi faaliyetlerine ilişkin raporunu (41 C/REP/9) ve Sürdürülebilir Kalkınma için Birleşmiş Milletler Okyanus Bilimleri On Yılı'nın (2021-2030) uygulanmasına ilişkin raporu not aldı (41 C/REP/26).
34. Komisyon, Genel Konferansa Hükümetler Arası Oşinografi Komisyonu (IOC) ile ilgili 40 C/5 belgesinin 1. Cildin 03000 paragrafında önerilen kararı 211 EX/18.II Corr belgesinde düzeltildiği ve Yürütme Kurulu'nun Taslak Program ve Bütçe (41 C/6)'ye ilişkin tavsiyeleri doğrultusunda değiştirildiği şekliyle kabul etmesini tavsiye etti.
35. Paragraf 03000'de yer alan karar, 41 C/5 Cilt 1 belgesinde 2022 - 2023 dönemi için tüm fon kaynakları altında 31.815.240 $'lık bir entegre bütçe tutarı öngörmektedir. APX Komisyonu ve tüm Program Komisyonlarının Ortak Toplantısı ve Genel Konferans tarafından alınan kararlar ışığında bu tutarların düzeltmeye tabi olduğu anlaşılmaktadır.

03000 Hükümetler Arası Oşinografi Komisyonu için Taslak Karar

Paragraf 03000'deki karar aşağıdaki gibidir:

Genel Konferans,

Okyanus ve kıyı alanlarının doğası ve kaynakları hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu bilgiyi yönetim, sürdürülebilir kalkınma, deniz çevresinin korunması ve Üye Devletlerin karar verme sürecinin iyileştirilmesi amacıyla kullanmak için, UNESCO bünyesinde işlevsel özerkliğe sahip bir organ olarak kurulan Hükümetler Arası Oşinografi Komisyonu'nun (IOC), uluslararası iş birliğini teşvik etmek ve araştırma, hizmet ve kapasite geliştirme programlarını koordine etmek için önemli rolünü kabul ederek,

2022  -2025 dönemi için IOC eylem planının IOC Orta Vadeli Strateji 2022 - 2029 taslağına çevrildiği şekliyle, UNESCO'nun 2022 - 2029 Orta Vadeli Stratejisi (taslak) Stratejik Hedef 2'ye ve ilgili Sonuçlar 3 ve 4'e katkıda bulunduğunu hatırlatarak,

IOC eylem planının IOC taslağı 2022 - 2029 Orta Vadeli Stratejisi uyarınca ve tüm Üye Devletlerin bu hedefleri karşılama kapasitesine sahip olmasını sağlamaya özel bir dikkat göstererek aşağıdaki beş tematik program alanına (üst düzey hedefler) odaklandığını ayrıca hatırlatarak;

1. Sağlıklı okyanus ekosistemleri ve sürdürülebilir ekosistem hizmetleri
2. Etkili erken uyarı sistemleri ve tsunamiler ve okyanusla ilgili diğer tehlikelere hazırlık
3. İklim değişikliğine ve değişkenliğe karşı dirençliliğin ve uyumun artırılması
4. Sürdürülebilir okyanus ekonomisinin gelişimi için hizmetlerin bilimsel temelli olması
5. Okyanus bilimine ilişkin ortaya çıkan sorunlar hakkında bilginin geliştirilmesi

ve IOC eylem planının aşağıdaki işlevlerin kavramsal çerçevesi tarafından desteklendiğini ayrıca hatırlatarak;

1. Okyanus ve kıyı süreçleri ve bunlar üzerindeki insan etkileri hakkındaki bilgileri güçlendirmek için okyanus araştırmalarını teşvik etmek (okyanus araştırmaları);
2. Küresel okyanus gözlemi, veri ve bilgi sistemlerini (gözlem sistemleri ve veri yönetimi) sürdürmek, güçlendirmek ve entegre etmek;
3. Tsunami ve okyanusla ilgili diğer tehlike risklerini azaltmak için erken uyarı sistemleri ve hazırlıklar geliştirmek (erken uyarı ve hizmetler);
4. Bilim-politika ara yüzünü geliştirmek için destek değerlendirme ve bilgi (politika için değerlendirme ve bilgi);
5. Paylaşılan bir bilgi tabanı ve gelişmiş bölgesel iş birliği (sürdürülebilir yönetim ve yönetişim) aracılığıyla okyanus yönetişiminin geliştirilmesi;
6. Kesişen bir işlev olarak (kapasite geliştirme) yukarıdaki işlevlerin tamamında kurumsal kapasiteyi geliştirmek;

1. Komisyonun 2022-2023 için programını ve bütçesini onaylarken16 Kasım 1999 tarih ve 30 C/22 sayılı Kararın kabulü ile yürürlüğe giren IOC Tüzüğüne ve bu karara uygun olarak IOC yönetim organlarından talepte bulunur:

1. Afrika, toplumsal cinsiyet eşitliği, en az gelişmiş ülkeler (LDC'ler) ve gelişmekte olan küçük ada Devletleri (SIDS) ile gençler ve yerli halklar da dahil olmak üzere toplumun en savunmasız kesimlerine özel vurgu yaparak, Sonuçlara ve IOC Yürütme Konseyi EC-53/2 kararı ile kabul edilen aşağıdaki Çıktıya ulaşmak için, 2022-2025 döneminde, sektörler arası iş birliği de dâhil olmak üzere, bu kararla yetki verilen çeşitli faaliyetleri uygulamak,
2. IOC'nin üst düzey hedeflerine ulaşmak ve Tüzüğünde tanımlandığı gibi Komisyonun amaç ve işlevleriyle tutarlı olmak için IOC eylem planının uygulanmasında, programın uygulanması için kullanılan yöntemler olan Güney-Güney ve Kuzey-Güney-Güney iş birliğine başvurmak ve program geliştirmenin tüm aşamalarında sivil toplum, özel sektör, Birleşmiş Milletler sistemindeki kuruluşlar ve diğer uluslararası kuruluşlarla paydaşlıklar geliştirmeye devam etmek,
3. Genel Konferans tarafından kabul edilen programın uygulanması, sonuç ve çıktının elde edilmesi hakkında, yönetim organlarına yasal raporlarla periyodik olarak rapor vermek;

2. Genel Direktöre, 2022 - 2023 dönemi için 11,236.000$'lık düzenli program bütçesini ve 20.579.240$'lık gönüllü katkıları içeren tüm fon kaynakları kapsamındaki 31.815.240 $ entegre bütçe tutarını bu amaçla tahsis etmesi için yetki verir,
3. Genel Direktör'den, yasal raporlarda, aşağıdaki sonuçların ve çıktıların yanı sıra ilgili sektörler arası program çıktısının elde edilmesi hakkında yönetim organlarına periyodik olarak rapor vermesini talep eder:

Sonuç 3 - İklim eylemi, biyoçeşitlilik, su ve okyanus yönetimi ve afet riskinin azaltılmasına yönelik bilgilerin geliştirilmesi

Çıktı 3.IOC1: Üye Devletlerin, okyanus sağlığındaki düşüşü tersine çevirmek ve okyanusla ilgili risk ve fırsatların sürdürülebilir yönetimine geçişi hızlandırmak için deniz bilimsel araştırmalarını yürütme, bilgi üretme ve bilime dayalı araçlar, hizmetler ve politikalar geliştirme ve uygulama kapasitelerini güçlendirmede önemli ölçüde desteklenmesi;

4. Üye Devletlere, uluslararası kuruluşlara, bağışçı kuruluşlara, vakıflara ve özel sektöre BM Sürdürülebilir Kalkınma için Okyanus Bilimi On Yılı (2021-2030) koordinatörü olarak rolü de dâhil olmak üzere burada öngörülen faaliyetleri uygulamak ve genişletmek amacıyla IOC'yi etkinleştirmek için destek sağlamaları veya desteklerini yenilemeleri için çağrıda bulunur.