Genel Konferans 41C
41. Oturum, Paris, 2021
41C/73
22 Kasım 2021
Esas Metin: İngilizce
SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER (SHS) KOMİSYONU
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
TOPLANTI 1
Uluslararası Biyoetik Komitesinin (IBC) ve Hükûmetler Arası Biyoetik Komitesinin (IGBC) çalışmaları hakkında Genel Direktör tarafından hazırlanan rapor (2020-2021)
2020-2021 Sosyal Dönüşüm Yönetimi (MOST) Programının faaliyetlerine ilişkin Hükûmetler Arası Konsey Raporu)
Hükûmetler Arası Beden Eğitimi ve Spor Komitesi (CIGEPS) 2020-2021 Raporu
Bilimsel Bilgi ve Teknoloji Etiği Dünya Komisyonu'nun (COMEST) çalışmalarına ilişkin Genel Direktör Raporu (2020-2021)
Madde 4.1 Taslak Program ve Bütçe 2022-2025'in (41 C/5) değerlendirilmesi ve kabul edilmesi
Bölüm II.A: Temel Program III - Sosyal ve Beşerî Bilimler
TOPLANTI 2
Madde 4.1 Taslak Program ve Bütçe 2022-2025'in (41 C/5) değerlendirilmesi ve kabul edilmesi
Bölüm II.A: Temel Program III - Sosyal ve Beşerî Bilimler (devam)
Madde 5.4 UNESCO himayesinde Kategori 2 enstitü ve merkezlerin kurulması. İspanya Barselona'daki Palau Macaya of “la Caixa” Vakfı'nın kategori 2 merkezi olarak belirlenmesi
Madde 9.4 Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara İlişkin 2017 Tavsiye Kararının Uygulanmasına İlişkin Konsolide Rapor
TOPLANTI 3
Madde 8.2 Yapay Zeka Etiğine İlişkin Taslak Tavsiye Kararı
TOPLANTI 4
Madde 8.2 Yapay Zeka Etiğine İlişkin Taslak Tavsiye Kararı (Devam)
TOPLANTI 5
Madde 5.9 Uluslararası Vicdan Günü
Madde 5.25 Dünya Gelecek Günü
Madde 5.24 Khiva Süreci: Orta Asya'da Uluslararası İş Birliğinin Geliştirilmesi
Madde 5.7 Köle Yolu Prejesi
Madde 5.22 Afrika Önceliği için Taslak Operasyonel Strateji (2022-2029)
ANNEX Yapay Zeka Etiğine İlişkin Taslak Tavsiye Kararı
GİRİŞ
1. Yürütme Kurulu raporu (212 EX/Karar 26.III) ve Adaylıklar Komitesinin önerisiyle Komisyonlar Ortak Toplantısında 10 Kasım 2021 tarihinde Sayın Joel Ongoto (Kenya) SHS Komisyonunun Başkanlığına seçildi.
2. Komisyon, 15 Kasım 2021 tarihindeki ilk toplantısında, Adaylıklar Komitesi tarafından Başkan ve Başkan Vekilleri için sunulan önerileri onayladı. Aşağıdaki isimler oy birliği ile seçildi:
Başkan: Joel Ongoto (Kenya)
Başkan Vekilleri: Justo Mellado (Şili)
Stein van Oosteren (Hollanda)
Junever Mahilum-West (Filipinler)
3. Komisyon daha sonra 41C/COM/SHS/1.Prov. belgesinde sunulan çalışma programını kabul etti.
4. Komisyon 15 ve 17 Kasım 2021 tarihlerinde, gündemde yer alan maddelerin incelenmesi için beş oturum gerçekleştirdi.
5. İlk toplantıda, Uluslararası Biyoetik Komitesinin (IBC) ve Hükûmetler Arası Biyoetik Komitesinin (IGBC) çalışmaları hakkında Genel Direktörün Raporu (2020-2021); Sosyal Dönüşüm Yönetimi (MOST) Programı Hükûmetler Arası Konseyinin 2020-2021'deki faaliyetlerine ilişkin raporu; Hükûmetler Arası Beden Eğitimi ve Spor Komitesi (CIGEPS) 2020-2021 Raporu; ve Genel Direktör'ün Bilimsel Bilgi ve Teknoloji Etiği Dünya Komisyonu'nun (COMEST) (2020-2021) çalışmalarına ilişkin Raporu, Komisyonun bilgisine sunuldu
Madde 4.1 2020-2021 Program ve Bütçe Taslağının görüşülmesi ve kabulü (41 C/5)
Bölüm II.A: Temel Program III - Sosyal ve Beşerî Bilimler.
6. Komisyon, birinci ve ikinci toplantılarında, 2022-2025 Taslak Program ve Bütçesinin (41 C/5) Bölüm II.A: Temel Program III – Sosyal ve Beşerî Bilimler'in ele alınması ve kabul edilmesi maddesi 4.1'i inceledi.
7. 19 Üye Devlet temsilcisi ve üç Gözlemci söz aldı.
40 C/5 (Cilt 1) belgesinde önerilen karar tasarısı
8. Komisyon, Genel Konferansa, 41 C/6 belgesinde yer alan Yürütme Kurulunun tavsiyeleri ile değiştirilen Temel Program III – Sosyal ve Beşeri Bilimler ile ilgili 41 C/5 belgesinin 1. Cildinin 04000 paragrafında yer alan kararı benimsemesini tavsiye etti.
04000 Temel Program III – Sosyal ve Beşerî Bilimler için Karar Taslağı
Genel Konferans
1. Genel Direktörü yetkilendirir;
(a) 2022-2025 döneminde, Orta Vadeli Strateji (41 C/4) çerçevesinde Kurum’un dört stratejik amacına ve dokuz çıktısına katkıda bulunan Ana Program III eylem planını;Üye Devletlerin kapsayıcı ve barışçıl toplumlar oluşturmaya yönelik kanıta dayalı politikalar tasarlamalarını desteklemek için sosyal ve beşerî bilimlerin katkılarından yararlanarak, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin gerçekleştirilmesini desteklemeyi hedefleyerek, cinsiyet, iklim değişikliğinin sosyal etkisi ve etik boyutları ve dijital dönüşüm de dahil olmak üzere gelir ve fırsat eşitsizliklerinin temel zorluklarını ele alarak uygulamak;
(b) İki küresel öncelik Afrika ve toplumsal cinsiyet eşitliği ve ayrıca gelişmekte olan küçük ada devletleri (SIDS) ve gençlik öncelik grupları için iş ve programlara öncelik vermek, az gelişmiş ülkelere özel önem göstermek ve toplumlarımızdaki en savunmasız kişileri, yerli halkları, engellileri, düşük gelirli gençleri ve kadınları, yaşlıları ve göçmenleri desteklemek;
(c) Temel Program III eylem planının uygulanmasında programın verimi için tamamlayıcı usuller olarak Güney-Güney ve Kuzey-Güney-Güney iş birliğine başvurmak ve program geliştirilmesinin her aşamasında sivil toplum, özel sektör, araştırma kurumları, akademi - özellikle UNESCO Kürsüleri, Birleşmiş Milletler sisteminde yer alan kurumlar ve diğer uluslararası kuruluşlarla ortaklıklar geliştirmeye devam etmek ve böylece;
(i) Sosyal, çevresel, ekonomik sistemler arasındaki etkileşim ve verimlilik, eşitlik ve sürdürülebilir politika hedefleri arasında etkileşim ve sinerji dahil olmak üzere karmaşık sistemleri anlama ve direnç oluşturmak için son teknoloji analitik kapasiteleri geliştirme;
(ii) İnsan haklarına ve insan onuruna saygı duymaya odaklanan uygun sosyal anlatılar sunmak ve sosyal adaleti sağlamak için sanatsal ifadelere ve faaliyetlere güvenme noktasında beşerî bilimlerin kamusal söylem ve tartışmalarda yer almasını sağlama;
(iii) MOST programı, Gelecek Okuryazarlığı ve STI sistemlerini güçlendirmek de dahil olmak üzere Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SKH) ulaşabilme noktasında yukarı yönlü politika tavsiyesi sağlanabilmesi için sosyal ve beşerî bilimlerden elde edilen bilimsel bilgilerin uygulanması, bilim hakkının ve bilimsel özgürlüğün gerçekleştirilmesinin sağlanması;
(iv) Dayanıklılığın inşa edilmesi için yirmi birinci yüzyılın evrensel yetkinliği olarak Gelecek Okuryazarlığının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması konusunda UNESCO'nun liderliğinin sürdürülmesi ve Sürdürülebilir Kalkınma 2030 Hedeflerinin gerçekleştirilmesine katkıda bulunma noktasında yenilikçi çözümler bulunması için yardımcı olunması;
(v) Dijital gelişmeler ve yapay zeka, gen düzenleme ve nöro-teknolojiler gibi yakın alanlar dahil olmak üzere bilim ve teknolojilerde insan merkezli gelişim sağlanabilmesi için küresel etik anlayışı, standart belirleme ve analitik kapasite oluşturma noktasında UNESCO'nun liderliğinin güçlendirilmesi; ve bu teknolojilerden alınan faydalarının en üst düzeye çıkarılması ve ilgili risklerin değerlendirilebilmesi için ulusal kapasiteler oluşturulması;
(vi) Belirtilen teknolojilerin sorumlu ve şeffaf bir şekilde geliştirilmesini ve bunların hesap verebilir, kapsayıcı, çeşitliliğe ve mahremiyete saygılı olmasını sağlamak için Yapay Zekâ Etiğine İlişkin Tavsiye Kararının en yüksek seviyede etki etmesini sağlamak; tüm yapay zekâ süreçlerinin güvenilir olduğundan ve veri kümeleri ile algoritmaların ayrımcılığı, dışlamayı, önyargıları, eşitsizlikleri ve cinsiyet eşitsizliğini sürdürmemesinin sağlanması,
(vii) Kültürlerarası diyalog çerçevesinde ilgili bölümlerin sektörler arası koordinasyon ve program uygulama yeteneklerine ilişkin kapasitelerini, bütçe dışı fonlar da dahil olmak üzere entegre edilmiş bütçe çerçevesinden yeterli mali ve insan kaynakları noktasında geliştirerek, kültürlerarası diyalog konusundaki çalışmaları güçlendirme,
(viii) Her türlü ayrımcılık ve ırkçılıkla mücadele edilebilmesi için insan haklarına dayalı bir yaklaşımı teşvik etmek, kültürlerarası anlayışı ve kültürlerarası becerileri geliştirmek, Irkçılık Karşıtı Yol Haritası ve Kültürlerarası Diyalog Çerçevesi da dâhil olmak üzere etkili politikaları, kurumları ve uygulamaları ilerletmek için normatif standartlar, bilgi ve kapasiteler geliştirme,
(ix) SHS çalışmalarının tüm alanlarında toplumsal cinsiyet eşitliği anlayışına uygun yaklaşımları uygulamak, mentorların ve rol modellerinin proaktif katılımıyla cinsiyet eşitliğini teşvik eden ve sorunlu toplumsal cinsiyet klişeleri ve sosyal normlarla mücadele eden dönüştürücü politika, kurumsal ve yasal eylemlerin geliştirilmesini desteklemek; Yapay Zeka uygulamalarında, sporda, sosyal ve ekonomik politikalarda cinsiyet eşitliğini geliştirmek ve kadına yönelik şiddetle mücadele etme,
(x) Kalkınma, sosyal uyum, barış ve cinsiyet eşitliği için sporun gücünden yararlanmak ve Kaliteli Beden Eğitimi ve Yaşam için Fit gibi programlar geliştirmek, entegre ve etkili bir politika yaklaşımını teşvik etmek; Sporda Dopinge Karşı Uluslararası Sözleşmenin kamu görevlileri için yetkin kaynak ve uygun bir araç olarak etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak için Kazan Eylem Planını ve hükûmetler arası süreçleri geliştirme,
(xi) Mevcut koşullarda gençlerin karşılaştığı zorluklarla mücadele edilebilmesi için eyleme geçmeye öncelik vermek ve karar alma süreçlerine özellikle UNESCO'nun tüm çalışma alanlarında, bölgesel, ulusal ve yerel düzeyde gençlerin önderlik ettiği çözümler ve etkili gençlik politikalarının geliştirilme noktasında gençlerin katılımını sağlama,
(d) Bu amaç doğrultusunda 2022-2023 dönemi için, 27.225.000$'lık düzenli program bütçesini ve 31.875.000$'lık gönüllü katkıları içeren; bütünleşik bütçe miktarı 59,100,000 ABD Dolarını tüm fon kaynakları kapsamında dağıtma,
2. Genel Direktörden aşağıdaki hususları talep eder:
(a) Bu kararla yetkilendirilen çeşitli faaliyetleri, Temel Program III ile ilgili olan iki küresel öncelik olan Afrika ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin genel hedeflerine tam olarak ulaşacak şekilde uygulama;
(b) Yönetim organlarına yasal raporlarda Genel Konferans tarafından kabul edilen programın yürütülmesi ve aşağıda yer alan beklenen sonuçların kazanımları hakkında düzenli olarak rapor verme;
Sonuç 1 - Kapsayıcı ve kaliteli adil eğitim sağlama ve hayat boyu öğrenme fırsatlarının herkes için geliştirilmesi
Çıktı 1 SHS6 Üye devletler daha güçlü spor politikları planlamak için
(i) kalkınma için sporun gücünün kullanılması ve
(ii) spora kapsayıcı erişim, adil oyun, kaliteli fiziksel eğitim ve çok paydaşlı dopingle mücadele için spora yapılacak yardımların artırılması noktasında daha iyi pozisyon almışlardır.
Sonuç 7 – Kapsayıcılığın güçlendirilmesi ve ayrımcılıkla, nefret söylemleriyle ve önyargıyla mücadele
Çıktı 7 SHS1 Üye Devletlerin kurumsal kapasiteleri, insan haklarının, bilimsel özgürlüğün, kültürler arası hoşgörünün geliştirilerek ve ayrımcılık/ırkçılık ile mücadele ederek kapsayıcı kalkınmanın başarılabilmesi için güçlendirilmiştir.
Çıktı 7 SHS2 Üye Devletlerin sosyal ve beşeri bilimlerdeki çalışmaları insanların, özellikle de en savunmasız olanların refahını iyileştirerek ve pandemi sonrası sorunlara çözüm arayarak kapsayıcı kalkınma politikalarının başarılabilmesi için güçlendirilmiştir.
Çıktı 7 SHS3 Üye Devletlerin kurumsal kapasiteleri dijital alan da dahil olmak üzere cinsiyet eşitsizliğine, cinsiyet temelli şiddete, cinsiyete dayalı önyargılara karşı kurumsal ve yasal önlemleri almaları için güçlendirilmiştir.
Çıktı 7 SHS4 Üye Devletlerin, gençlerin politika oluşturma süreçlerine katılma ve küresel, bölgesel, ulusal ve yerel düzeylerde gençlerin önderlik ettiği çözümleri büyütme fırsatları sağlama, etkili gençlik politikaları ve gençliğin dahil olduğu süreçlerle müdahale imkanı verme kapasiteleri güçlendirilmiştir
Sonuç 9 Yenilikçi teknolojilerin ve dijital dönüşümün gerekliliklerini karşılamak içi etik standartlar ve çalışma alanı geliştirilmesi
Çıktı SHS5 Üye Devletlerin kurumsal kapasiteleri ve politikaları yapay zeka, gen düzenleme ve diğer teknolojilerden yararlanabilmeleri için güçlendirilmiş ve eşitsizlik/ayrımcılık da dahil olmak üzere bağlantılı risklere karşı uluslararası etik standartları, tavsiyeler ve çalışma alanları ile uyumlu bir şekilde ele alınmıştır.
Madde 5.4 UNESCO himayesinde Kategori 2 Enstitü ve Merkezlerin kurulması. İspanya’nin Barselona şehrindeki Palau Macaya of “la Caixa” Vakfı'nın, Kategori 2 merkezi olarak yetkilendirilmesi
9. Komisyon ikinci toplantısında 5.4. numaralı İspanya Barselona'daki Palau Macaya of “la Caixa” Vakfı'nın UNESCO himayesi altında kategori 2 merkezi olarak yetkilendirilmesi maddesini tartışmaya açmadan inceledi..
10. Bir Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
11. Komisyon Genel Konferansa, Genel Konferans Kararlarına bütünüyle dâhil etmek üzere, 41 C/18.III belgesi paragraf 3’de sunulan karar tasarısını değiştirildiği şekliyle kabul etmesini önerdi. Karar metni aşağıdaki gibidir.
Genel Konferans,
40 C/Resolution 99'da onaylandığı şekliyle UNESCO himayesindeki Kategori 2 Merkezler ve Enstitüler için Stratejiyi (2019) hatırlatarak,
Ayrıca 212 EX/Decision 17.III'ü de hatırlatarak,
41 C/18.III belgesini inceleyerek,
1. İspanya’nin Barselona şehrindeki Palau Macaya of “la Caixa” Vakfının UNESCO himayesi altında bir merkez (kategori 2) belirleme önerisinden memnuniyet duyar,
2. Ayrıca, Palau Macaya of “la Caixa” Vakfının, küresel barış ve adaletin sağlanması için bilginin yansıtılması ve üretilmesinde uluslararası bir ölçüt olarak konumlandırarak, sosyal ve beşerî bilimleri, küresel gündemin merkezine yerleştirilmesi noktasında bu önemli fırsatı memnuniyetle karşılar,
3. Bu merkezin tam adının International Centre for Social and Human Sciences Palau Macaya – “La Caixa” Foundation olduğunu not eder,
4. Bir yanda UNESCO himayesindeki Kategori 2 Merkez ve Enstitüler için 40 C/79 belgesi Ek'e eklenen standart üçlü model anlaşma ve diğer yanda İspanya, UNESCO ve “la Caixa” Vakfı arasındaki 212 EX/17.III belgesine eklenen üçlü anlaşma taslağı arasındaki farklılıkları not eder,
5. Yürütme Kurulunun 212. oturumunda (212 EX/Decision 17.III) tavsiye edildiği üzere, İspanya, Barselona'daki Palau Macaya of “la Caixa” Vakfının UNESCO himayesi altında bir merkez (kategori 2) olarak yetkilendirilmesini onaylar,
6. Genel Direktöre ilgili anlaşmayı imzalaması için yetki verir.
Madde 9.4 Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara İlişkin 2017 Tavsiye Kararının Uygulanmasına İlişkin Konsolide Rapor
12. Komisyon ikinci toplantısında, 9.4 Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara İlişkin 2017 Tavsiye Kararının Uygulanmasına İlişkin Konsolide Raporu maddesini inceledi. Bu madde ayrıca Hukuk Komitesi tarafından da incelenmiştir (41 C/86).
13. 11 Üye Devletin temsilcileri söz aldı.
14. Komisyon, Genel Konferans'a, 41 C/36 belgesinin 9. paragrafında önerilen karar taslağını değiştirildiği şekliyle Genel Konferans Kayıtlarına dahil etmek üzere kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni aşağıdaki gibidir:
39 C/Resolution 85 ve 212 EX/Decision 23.III'ü hatırlatarak,
41 C/36 belgesi ve ekleri incelenerek,
Üye Devletlerin Genel Konferans tarafından kabul edilen tavsiye kararlarının uygulanmasına ilişkin periyodik raporların sunulmasının UNESCO Kuruluş Sözleşmesi VIII. Maddesi ve Üye Devletlere Yönelik Tavsiye Kararlarına İlişkin Usul Kurallarının 17. Maddesi kapsamında bir zorunluluk olduğunu akılda tutularak,
Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara ilişkin 2017 Tavsiye Kararının ve bu kararın Üye Devletler tarafından, özellikle 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri bağlamında uygulanmasının önemini yeniden teyit ederek,
1. 35 Üye Devletin, Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara ilişkin 2017 Tavsiye Kararının uygulanmasına ilişkin ilk istişarenin bir parçası olarak rapor sunduğunu not eder ve diğer Üye Devletleri, raporlarını mümkün olan en kısa sürede sunmaya kuvvetle teşvik eder,
2. Tüm Üye Devletleri, Bilim ve Bilimsel Araştırmacılar hakkında 2017 Tavsiye Kararının tam ve kapsamlı bir şekilde uygulanmasını sağlamak için çabalarını iki katına çıkarmaya davet eder,
3. Ayrıca Üye Devletleri, Genel Direktörün Bilim ve Bilimsel Araştırmacılar ilişkin 2017 Tavsiye Kararını teşvik etme ve uygulama çabalarını, özellikle ulusal politika ve uygulamalara ilişkin verilerin paylaşımı yoluyla desteklemeye, Üye Devletlere ve ilgili paydaşlara odaklanan rehberlik ve kapasite geliştirme girişimlerini mali yardım sağlanması yoluyla desteklemeye davet eder,
4. Genel Direktörden, 2017 Tavsiye Kararının uygulanmasına ilişkin ilk istişare bulgularına uygun takip eylemini gerçekleştirmesini ve Üye Devletlerle ikinci istişare toplantısını başlatmasını talep eder,
5. UNESCO Sekreteryasını, Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara ilişkin 2017 Tavsiye Kararını diğer UNESCO standart belirleme araçlarıyla birlikte uygulanmasının potansiyel sinerjilerini keşfetmeye ve bu sürecin sonucunu Yürütme Kurulu'nun 214. Oturumuna sunulmasına davet eder,
6. Üye Devletler tarafından rapor iletim süreçlerinin basitleştirilmesi için Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politika Araçları Küresel Gözlemevi platformunun güncellenmesini ve yönetiminin sağlamasını Genel Direktöre tavsiye eder,
7. Ayrıca, Genel Direktör'den, Bilim ve Bilimsel Araştırmacılara ilişkin 2017 Tavsiye Kararının uygulanmasına ilişkin bir sonraki konsolide raporu 43. oturumunda iletmesini talep ederek ve 43. oturumun gündemine bu konuda bir madde konulmasına karar verir.
Madde 8.2 Yapay Zeka Etiğine İlişkin Taslak Tavsiye Kararı
15. Komisyon, üçüncü ve dördüncü toplantılarında, Madde 8.2 Yapay Zeka Etiğine ilişkin Taslak Tavsiye Kararını inceledi.
16. 68 Üye Devletin temsilcileri söz aldı.
17. Komisyon, Genel Konferans'a, 41 C/23 belgesinin 11. paragrafında önerilen karar taslağının değiştirildiği şekliyle Genel Konferans Kararlarına dahil edilmek üzere kabul edilmesini tavsiye etti.
Karar metni aşağıdaki gibidir:
Genel Konferans
40 C/Resolution 37, 206 EX/Decision 42, 207 EX/Decision 5.I.A ve 210 EX/Decision 35'i hatırlatarak,
41 C/23 belgesini inceleyerek,
Bir Tavsiye Kararı şeklinde yapay zeka (AI) etiği konusunda standart belirleyen bir araca duyulan ihtiyacı tekrarlayarak,
Yapay zekanın (AI) insanlığın geleceğini daha iyiye ve sürdürülebilir kalkınma lehine dönüştürme potansiyeline sahip olduğunu fakat ayrıca özellikle mevcut eşitsizliklerin derinleştirilmesi ve insan haklarına etkileri açısından AI ile ilişkili riskler ve zorluklar olduğunu kabul ederek,
Tavsiye Kararının, yapay zeka alanında ulusal ve uluslararası mevzuatın, politikaların ve stratejilerin detaylandırılmasını ve uygulanmasını güçlendirmek ve ayrıca yapay zekanın etik gelişimi ve kullanımı konusunda uluslararası işbirliğini geliştirme ve ayrıca Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin desteklenmesi için önemli bir araç olabileceğini kabul ederek,
Ayrıca Hükûmetler Arası Toplantı Başkanının yapay zeka etiğine ilişkin taslak tavsiye kararı ilgili katkılarını ve Büro üyelerinin taslak tavsiye kararı üzerinde fikir birliğine varmada ve Üye Devletleri bir araya getirerek iddialı ve etkili bir sonuç elde etmede katkılarını kabul ederek,
Bölüm II'de belirtildiği gibi bu Tavsiye Kararının amaç ve hedeflerini vurgulayarak,
Genel Direktörün istişare sürecini sürdürme ve Tavsiye kararı üzerinde fikir birliğine varmak için çok değerli çabalarını takdir ederek,
“Yapay zeka etiğine ilişkin olası bir standart belirleme aracı hakkında ön çalışma” hazırlayan UNESCO Bilimsel Bilgi ve Teknoloji Etiği (COMEST) Dünya Komisyonu üyelerine ve yapay zeka etiğine ilişkin Tavsiye Kararının ilk taslağını hazırlayan Ad Hoc uzman grubu üyelerine teşekkür ederek,
18. Genel Konferans tarafından kabul edilmesi tavsiye edilen Yapay Zeka Etiğine İlişkin Taslak Tavsiye Kararı bu raporun Ekinde yer almaktadır.
Madde 5.9 Uluslararası Vicdan Günü
19. Komisyon beşinci toplantısında, Madde 5.9 Uluslararası Vicdan Günü'nü inceledi.
20. İki Üye Devletin temsilcileri söz aldı
21. Komisyon, Genel Konferans’a, Genel Konferans Kararlarına dahil edilmek üzere, 41 C/28 belgesinin 6. paragrafında önerilen karar taslağını değiştirmeden kabul etmesini tavsiye etti.
Karar metni aşağıdaki gibidir:
41 C/28 belgesini inceleyerek,
209 EX/Decision 29'da yer alan Yürütme Kurulu tavsiyesi dikkate alınarak,
Bahreyn'in, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 73/329 sayılı kararına uygun olarak her yıl 5 Nisan'da UNESCO Genel Merkezinde Uluslararası Vicdan Günü'nü kutlamaya yönelik kararın kabul edilmesine ilişkin önerisini memnuniyetle karşılayarak,
Burada yer alan amaçlar ve ilkeler de dahil olmak üzere Birleşmiş Milletler Antlaşmasını, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini ve Birleşmiş Milletler Sisteminin diğer ilgili uluslararası araçlarını hatırlayarak,
Ayrıca;
(a) UNESCO Kuruluş Sözleşmesini ve sözleşmenin barışı, şiddet içermeyen ve sürdürülebilir kalkınma kültürünü teşvik etme görevini,
(b) 13 Eylül 1999'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen Barış Kültürü Eylem Programını ve Bildirgesini,
(c) UNESCO Genel Konferansı tarafından 2012 yılında ilan edilmesi önerilen (36 C/Resolution 40) ve daha sonra Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2012 yılında 67/104 sayılı kararıyla onaylanan Kültürlerin Yakınlaşması için Uluslararası On Yılını (2013-2022) hatırlayarak,
UNESCO'nun ve onun barış ve şiddetsizlik kültürüyle ilgili faaliyetlerinin önemli rolünü ve bu bağlamda, Genel Kurul, Kurumun gençlik, eğitim, medya ve göç alanlarında bir dizi becerikli projeleri vesilesiyle barış kültürünü teşvik etmeye yönelik, hükümetler, uluslararası kuruluşlar, vakıflar ve sivil toplum grupları ile medya ve özel sektör ile iş birliği içinde süregelen çabalarını takdirettiğini göz önünde bulundurarak,
Birleşmiş Millletler Genel Kurulunun Genel Sekreter'den kararı tüm Üye Devletlerin, Birleşmiş Milletler sisteminin içinde yer alan kuruluşların, iş dünyasının, akademik çevrelerin ve sivil toplum kuruluşlarının dikkatine sunmasını talep ettiği Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararının 73/329 sayılı 5. paragrafını onaylayarak,
UNESCO'da Uluslararası Vicdan Günü'nün kutlanmasının UNESCO'ya herhangi bir mali yükümlüğünün olmayacağını da not ederek,
Uluslararası Vicdan Günü'nün kaliteli eğitim, toplumsal bilinç ve etkinlikler yoluyla yerel, ulusal ve bölgesel düzeyde kültürel bağlamlara uygun, sevgi ve vicdanla kutlanmasının barış kültürünün inşasına katkıda bulunacağına inanarak.
1. Genel Direktörü, Üye Devletlerin ve diğer paydaşların katılımıyla ve UNESCO'nun bütçesi üzerinde hiçbir mali yükümlülüğü olmayacak şekilde, UNESCO Paris Genel Merkezinde, ve UNESCO saha ofislerinde her yıl 5 Nisan'da düzenlenecek Uluslararası Vicdan Günü'nü kutlamaya davet eder;
2. Bahreyn'in, her yıl Uluslararası Vicdan Günü kutlamalarını finanse etmek için bütçe dışı kaynaklar sağlama teklifini, varılacak hibe anlaşmasına uygun olacak şekilde memnuniyetle karşılar;
3. Ayrıca Üye Devletleri, UNESCO'nun Uluslararası Vicdan Günü'nün tanıtımlarına ve kutlamalarına katılımını sağlayabilmesi için bütçe dışı fon sağlamaya davet eder.
Madde 5.25 Dünya Gelecek Günü
22. Komisyon beşinci toplantısında, Madde 5.25 Dünya Gelecek Günü'nü inceledi.
23. Dört Üye Devlet temsilcisi ve bir gözlemci söz aldı.
24. Komisyon, Genel Konferans’a, Genel Konferans Kararlarına dahil edilmek üzere, 41 C/59 belgesinin 6. paragrafında önerilen karar taslağını değiştirmeden kabul etmesini tavsiye etti.
Karar metni aşağıdaki gibidir:
Genel Konferans,
41 C/59 belgesini inceleyerek,
212 EX/Decision 50'de yer alan Yürütme Kurulu tavsiyesini dikkate alarak,
Gelecek odaklı düşünmenin, uyarlanabilirliğin, yaratıcılığın ve becerinin önemini ve ayrıca küresel zorlukların üstesinden gelinmesini ve ortak amaçların yerine getirilmesini hızlandırmak için yeni araçlara yönelik toplu ve kapsayıcı çalışma ihtiyacını kabul ederek,
UNESCO'nun gelecek okuryazarlığı alanındaki çabalarını takdirle not ederek,
Gelecek kavramının eğitim, sosyal ve beşerî bilimler, doğa bilimleri ve kültür sektörlerinde ve ayrıca Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve ötesinde düşünülmesi ve anlamlı bir şekilde uygulanması gerekliliği anlamanın önemini kabul ederek ,
UNESCO'da Dünya Gelecek Gününün kutlanmasının UNESCO için herhangi bir mali yükümlülüğünün olmayacağını ve gönüllü katkılarla finanse edileceğini kaydederek,
1. Her yıl 2 Aralık tarihini Dünya Gelecek Günü ilan eder;
2. Genel Direktörü, UNESCO tarafından belirlenen uluslararası günlerden biri olarak her yıl 2 Aralık tarihininde, Dünya Gelecek Günü kutlamalarını desteklemek için gönüllü katkılardan oluşacak fon aramaya davet eder
3. Üye Devletleri diğer etkinliklerin yanı sıra konferans ve çalıştay gibi ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde etkinlikler düzenlemeye, kamu ve özel sektörü, hükûmetler arası kuruluşları, sivil toplum kuruluşlarını, sivil toplumu ve gençleri, uzmanları, eğitim ve araştırma kurumlarını bir araya getirmeye davet eder.
Madde 5.24 Khiva Süreci: Orta Asya'da Uluslararası İş Birliğinin Geliştirilmesi
25. Komisyon beşinci toplantısında Madde 5.24 Khiva Süreci: Orta Asya'da Uluslararası İş Birliğini Geliştirilmesi inceledi.
26. Beş Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
27. Komisyon, Genel Konferans’a, Genel Konferans Kararlarına dahil edilmek üzere, 41 C/58 belgesinin 6. paragrafında önerilen karar taslağını değiştirmeden kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni aşağıdaki gibidir:
Genel Konferans,
2022-2029 (41 C/4) Orta Vadeli Strateji Taslak Metninde yer alan III. Ana Program Stratejik Hedef 3'ü “ifade özgürlüğünü, kültürel çeşitliliği, küresel vatandaşlık eğitimini ve mirası koruyarak kapsayıcı, adil ve barışçıl toplumlar inşa edilmesi’ hatırlatarak,
14-15 Eylül 2021 tarihlerinde Özbekistan'ın Khiva kentinde düzenlenen "Medeniyetlerin Kavşağında Orta Asya" uluslararası forumunun sonuç bildirisine atıfta bulunularak,
Khiva Süreci organizasyonunun UNESCO'nun bütçesi üzerinde herhangi bir mali yükümlülüğü olmayacağını kaydederek,
Khiva Süreci organizasyonun Orta Asya'da bölgesel ve uluslararası diyalog ve iş birliğinin geliştirilmesine katkıda bulunacağına inanarak,
41 C/58 belgesini inceleyerek,
Madde 5.7 Köle Yolu Projesi
28. Komisyon beşinci toplantısında, Madde 5.7 Köle Yolu Projesi'ni inceledi.
29. Yirmi Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
30. Komisyon, Genel Konferans’a, Genel Konferans Kararlarına dahil edilmek üzere, 41 C/24 belgesinin 4. paragrafında önerilen karar taslağını değişikliklerle birlikte kabul etmesini tavsiye etti. Karar metni aşağıdaki gibidir:
Genel Konferans,
40 C/Resolution 40, 209 EX/Decision 5.I.F, 211 EX/Decision 5.I.D ve 212 EX/5.I.B'yi hatırlatarak,
41 C/24 belgesini inceleyerek,
Madde 5.22 Afrika Önceliği için Taslak Operasyonel Strateji (2022-2029)
31. SHS Komisyonu beşinci toplantısında, kararın Komisyonlar Ortak Toplantısında kabul edileceği anlayışıyla, SHS programıyla ilgili konularda, Afrika Önceliği için Taslak Operasyonel Strateji (2022-2029) madde 5.22'yi inceledi.
32. Yirmi beş Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
33. Madde 5.22 hakkındaki tartışma 41 C/INF.16 belgesinde özetlenmiştir.