GİRİŞ

1. Yürütme Kurulu; 212. Oturumunda Bilgi ve İletişim Komisyonu Başkanlığına Mounir Anastas’ın aday gösterilmesini (Filistin) Genel Konferansa önermiştir (212 EX/Decision 26.III).

2.       Komisyonlar Ortak Toplantısında Mounir Anastas’ın Bilgi ve İletişim Komisyonu Başkanlığına tayin edilmesini müteakiben; Komisyon 17 Kasım 2021 tarihli ilk toplantısında, Adaylıklar Komitesi tarafından Başkan Yardımcıları için sunulan önerileri de kabul etti. Aşağıdaki isimler müspet oyla ile seçildi:

Başkan Yardımcısı:  Silvia Elena Alfaro (Peru)

                                 Anna Plasat Murinova (Slovakya)

                                 Cluadia Reinprecht (Avusturya)

                                 Kyaw Zeya (Myanmar)

3.       Daha sonra Komisyon; Genel Konferans tarafından önerilen gündem maddelerinin de eklenmesiyle 41 C/COM.CI/1 Prov. Belgesinde yer alan çalışma programını tashih olmaksızın kabul etti.

4.       Komisyon, gündemdeki maddelerin görüşülmesi için 17 ve 18 Kasım 2021 tarihlerinde üç defa toplanma kararını benimsedi.

İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı (IPDC) Hükûmetlerarası Konseyinin etkinliklerine dair 2020-2021 Raporu (41 C/REP/24) ve Herkes için İletişim Programı (IFAP) Uygulama Raporu (41 C/REP/25)

5.         İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı (IPDC) Hükûmetlerarası Konseyinin Başkan Yardımcısı 2020-2021 Raporunun bir özetini sundu (41 C/REP/24).

6.         Herkes için İletişim Programı (IFAP) Başkanı etkinliklerine dair 2020-2021 Raporunun bir özetini sundu (41 C/REP/25).

7.         Komisyon, Genel Konferansa bu raporlara önem verilmesini önerdi.

Madde 4.1 2022-2025 Taslak Program ve Bütçesinin Değerlendirilmesi ve Kabul Edilmesi (41 C/5 ve 41 C/6)

                   Bölüm II. A: Ana Program V – Bilgi ve İletişim

                   - 41 C/5 Dökümanında sunulan taslak önergeler (Cilt I)

                   - Ana Program V için bütçe hükümleri

Madde 5.22    Afrika Önceliği için Taslak Eylemsel Strateji (2022-2029) (41 C/56 ve Add.)

8.       Komisyon; birinci ve ikinci toplantılarında 2022-2025 Taslak Program ve Bütçesinin Değerlendirilmesi ve Kabul Edilmesi (41 C/5 ve 41 C/6) ve Madde 5.22 Afrika Önceliği için Taslak Eylemsel Strateji (2022-2029) (41 C/56 ve Add.) konularını görüştü.

9.       41 Taraf Devlet temsilcisi ve 3 Gözlemci söz aldı.

10.     5.22 Önergesinin APX ve diğer Program Komisyonlarının Ortak Toplantısında kabul edileceği anlayışıyla; 5.22 Maddesine dair tartışma 41 C/INF.16 dökümanında özetlendi.

11.     Komisyon; 41 C/5 dökümanının 1. Cildindeki 06000 sayılı paragrafta sunulan önergenin Yürütme Kurulunun Taslak Program ve Bütçe (41 C/6) kapsamındaki Tavsiyelerde düzenlendiği üzere kabul edilmesini Genel Konferansa önerdi.

12.     Önerge şu şekildedir:

Madde 4.1

06000

Ana Program V – Bilgi ve İletişim için Taslak Önerge

Genel Konferans,

1.       Genel Direktöre şu yetkileri verir:

(a)     özellikle SDG alt hedef 16.10 – ulusal mevzuat ve uluslararası anlaşmalarla aynı doğrultuda, bilgiye kamusal erişimi sağlamak ve temel özgürlükleri korumak – ve bu alt hedefin ilgili SDG göstergeleri 16.10.1 ve 16.10.2 gibi Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin gerçekleştirilmesinin desteklenmesi amacıyla Kurumun Orta Vadeli Strateji (41 C/4) çerçevesindeki dört stratejik amaç ve onun dokuz çıktısına katkı sağlayarak, 2022-2025 döneminde Ana Program V için eylem planını uygulamak;

 (b)   az gelişmiş ülkeler (LDCs) ve gelişmekte olan küçük ada devletlerine (SIDS) özel ilgi gösterip, gençler ve yerli insanlar, engelliler ve ötekileştirilmiş gruplar da dâhil olmak üzere toplumun en kırılgan kesimlerinin ihtiyaçlarını karşılayarak Kurumun toplumsal cinsiyet eşitliğini teşvik etmek ve Afrika’nın ihtiyaçlarına dikkat çekmek olan küresel önceliklerine katkı vermek;

(c)     Ana Program V’in eylem planının uygulanmasında, Programın yürütülmesinin tamamlayıcı yöntemleri olarak Güney-Güney ve Kuzey-Güney-Güney işbirliğine başvurarak ve program gelişimi ve uygulanmasının bütün aşamalarında sivil toplum, akademi, profesyonel kurumlar, özel sektör, Birleşmiş Milletler sistemindeki kurumlar ve diğer bölgesel kurumlar ile ortaklıklar geliştirmeye devam ederek aşağıdaki hedefleri sağlamak;

         (i)    çevrimiçi ve çevrimdışı olarak ifade özgürlüğünün teşviki, gazetecilerin güvenliği ve bilgiye erişim hakkını sağlamak ve kadın gazetecilere özellikle odaklanarak Birleşmiş Milletler Gazetecilerin Güvenliği ve Cezasız Kalma Hususu Eylem Planının uygulanmasına öncülük etmek; ayrıca, medyada ve medya aracılığıyla medyanın yaşatılmasının ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin teşvikine vurgu yaparak özgür, çoğulcu ve bağımsız medyanın gelişmesini desteklemek;

         (ii) bilgi ve dijital teknolojilerle etkileşim için eleştirel bir bakış açısı kazandırmak ve bilgi çarpıtma, nefret söylemi, şiddetli aşırıcılık ve radikalleşme ile mücadelede dirençlerini arttırmak için özellikle gençler olmak vatandaşları güçlendirerek medya ve bilgi okuryazarlığı ve dijital yetkinlikleri teşvik etmek;

         (iii) Açık Çözümlerin (Açık Eğitim Kaynakları, Açık Erişim ve Açık Veri) teşviki; belgesel mirasın korunması ve erişimi ile Uluslararası Yerli Diller On Yılı (2022-2032) çerçevesi de dâhil olmak üzere çok dillilik ve dilsel çeşitliliğin teşviki aracılığıyla bilgiye evrensel erişim tarafından desteklenen kapsayıcı bilgi toplumlarının inşasının geliştirilmesi;

         (iv) dijital ve bilgi bölümlerini birleştirmek maksadıyla, insan hakları, açıklık, erişilebilirlik ve çoklu-paydaş katılımına saygı gösterecek bir İnternetin bulunduğu İnternet Evrenselliği konseptiyle aynı doğrultuda, yapay zekâ gibi öncü teknolojilerin kullanımını ve kapsayıcı bir dijital dönüşüm ve etik ve haklar temelinde bir kalkınmayı ve yenilik ve dijital teknolojilerde hem aktif şekilde yer alacak hem de bunlardan yararlanacak paydaşlar sağlamayı teşvik etmek;

(d)     bu amaç doğrultusunda 2022-2023 dönemi için entegre bütçeden; Düzenli Program Bütçesinden 25.319.100$ VE Gönüllü Katkılardan 35.884.329$ olacak şekilde toplamda 61.203.429$ tahsis etmek.

2.       Genel Direktörden şunları talep eder:

          (a)     Ana Program V ile ilgili olan sonuç ve çıktıları sağlamak için, sektörler arası işbirliği de dâhil olmak üzere, bu önerge tarafından yetkilendirilen çeşitli aktiviteleri uygulamak;

          (b)     İlgili sektörler arası programların çıktıları da dâhil olmak üzere, Genel Konferans tarafından kabul edilen programın yürütülmesi ve aşağıdaki çıktıların da sağlanması hususlarında, meşru raporlar ile idari kurullara dönemsel raporlar vermek;

                   Çıktı 5 – Miras ve kültürel ifadelerin çeşitliliğinin korunması ve desteklenmesinin geliştirilmesi

                   Çıktı 5. CI1           Taraf Devletler, 2022-2032 Uluslararası Yerli Diller On Yılı çerçevesine de ekleyerek, dilsel çeşitlilik ve çok dilliliği destekleme ve koruma kapasitelerini geliştirdiler.

                   Çıktı 6 – İfade özgürlüğü ve bilgi hakkının desteklenmesi

                   Çıktı 6. CI2           Taraf Devletler çevrim içi ve çevrim dışı olarak; ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, kadın gazeteciler de dâhil olmak üzere gazetecilerin güvenliği ve bilgiye erişim hakkı ile alakalı kural ve politikaları geliştirmek için kapasite geliştirdiler ve farkındalık yarattılar.

                   Çıktı 6. CI3           Taraf Devletler ve medya kurumları, İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı (IPDC) da dâhil olmak üzere, medya kalkınması ve medya çoğulculuğunu güçlendirdiler.

                   Çıktı 8. Dijital çağdaki bilgi paylaşımı ve beceri geliştirmenin desteklenmesi

                   Çıktı 8.CI4            Taraf Devletler, Herkes için Bilgi Programı (IFAP), Açık Çözümler ve belgesel mirasın özdeşleştirilmesi, korunması ve erişimi aracılığıyla bilgiye evrensel erişimi desteklediler.

                   Çıktı 8. CI5           Taraf Devletler, özellikle gelişmekte olan küçük ada devletlerinde (SIDS) ve kadın ve kız çocukları ile farklı ötekileştirilmiş ve kırılgan gruplarda dijital beceri ve yetkinliklerin geliştirilmesiyle dijital ve bilgi arasındaki köprüyü kurmak ve politika ve stratejilere medya ve bilgi okuryazarlığı entegre edebilmek için kurumsal ve insani kapasiteleri güçlendirdiler.

                   Çıktı 9 – Yenilikçi teknolojiler ve dijital dönüşümün yarattığı sorunları çözebilmek için etik standartlar, kurallar ve çerçevelerin geliştirilmesi

                   Çıktı 9.CI6            Taraf Devletler kapsayıcı dijital dönüşüm ve yapay zekâ gelişimi için politikalarını geliştirdiler ve cinsiyet duyarlı ayrımlar da dâhil olmak üzere dijital ve bilgi ayrımlarına yönelebildiler.

Ana Program V için bütçe hükümleri

06000 sayılı paragrafta yer alan önerge 41 C/5 Cilt 1 Dökümanında 2022-2023 dönemi için bütün kaynaklar altında yer alan 61.203.429$ fon öngörmektedir; bu fonun APX Komisyonu ve diğer bütün Program Komisyonlarının Ortak Toplantısı ve Genel Konferansta alınan kararlar ışığında düzenlemelere tabi olduğu anlaşılmaktadır.

Madde 5.11 İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı (IPDC) Mevzuatında Revizyonun Kabulü (41 C/25)

13.     Komisyon, ikinci toplantısında Madde 5.11 İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı (IPDC) Mevzuatında Revizyonun Kabulü (41 C/25) konusunu tartışmasız olarak görüştü.

14.     Komisyon, 41 C/25 Dökümanının 10. paragrafında sunulan önerinin herhangi bir tashih olmadan kabul edilmesini Genel Konferansa önerdi.

15.     Önerge metni aşağıdaki gibidir:

          Genel Konferans,

          39 C/Resolution 87’yi hatırlayarak,

          41 C/25 Dokümanını inceleyerek,

İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programının (IPDC) özgür, bağımsız ve çoğulcu medya için fırsatları geliştirmek ve ortaya çıkan medya sorunlarına cevap vermek için Birleşmiş Milletler sistemi içerisinde önemli bir rolü olduğunu vurgulayarak,

1. IPDC Hükûmetlerarası 32. Oturumunda kabul edildiği haliyle, İletişimin Geliştirilmesi Hükûmetlerarası Konseyinin Revize Edilmiş Mevzuatını memnuniyetle not alır,

2. IPDC Hükûmetlerarası Konseyinin 2020 yılındaki 3 Oturumundaki “peş peşe iki dönem seçilme sınırının hâlihazırda Konsey üyesi olanlara, dönemleri sona erdiğinde, uygulanması” tavsiyesini not alır,

3. İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programının (IPDC), UNESCO’nun idari kurullarının yönetişimi, prosedürleri ve çalışma yöntemlerini çalışan açık uçlu çalışma grubunun tavsiyesi üzerine, 39 C/Resolution 87 kapsamında 39. Genel Konferansta uygun bulunduğu üzere, Hükûmetlerarası Konseyin Mevzuatının revize edilmesi ve ilgili görülen yerlerle uyumlu hale getirilmesi hususundaki başarılı çabalarına dair takdirlerini ifade eder,

4. İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı (IPDC) Hükûmetlerarası Konseyinin Mevzuatına dair sunulan, 41 C/25 dökümanının ekinde sunulan ve bu raporun ekinde de görülen, düzeltmeleri onaylar,

5. İletişimin Geliştirilmesi Hükûmetlerarası Konseyinin (IPDC) Revize Edilmiş Mevzuatının 2. Maddesinin 4. Paragrafında yer alan peş peşe iki dönem seçilme sınırının, 41. Genel Konferanstaki seçimlerden itibaren başlayarak IPDC Hükûmetlerarası Konseyinin üyelerine uygulanmasına karar verir.

Madde 5.16 2021 Basın Özgürlüğü Gününde gerçekleştirilen Windhoek+30 Deklarasyonu (41 C/COM.CI/DR.1)

16.     Komisyon; ikinci toplantısında ayrıca Madde 5.16 2021 Basın Özgürlüğü Gününde gerçekleştirilen Windhoek+30 Deklarasyonu (41 C/COM.CI/DR.1) konusunu görüştü.

17.     32 Taraf Devlet söz aldı.

18.     Komisyon, 41 C/COM.CI/DR.1 Dökümanında sunulan önerinin herhangi bir tashih olmadan kabul edilmesini Genel Konferansa önerdi.

19.     Önerge metni aşağıdaki gibidir:

          Genel Konferans,

          İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 19. Maddesini hatırlayarak,

                   1991 Windhoek Deklarasyonunun özgür, bağımsız ve çoğulcu bir medyayı teşvik için mevcut eylemlerin bir katalizörü olarak devam eden alaka, kalıt ve rolünü kutlayarak,

                   29 Nisan – 3 Mayıs 2021 tarihlerinde UNESCO ve Namibya Hükûmeti tarafından ev sahipliği yapılan 2021 Dünya Basın Özgürlüğü Günü Küresel Konferansı organizasyonunu da kutlayarak,

                   Sürdürülebilir Kalkınma 2030 Gündemi için de geçerli olacak şekilde, bilginin bir kamu malı olarak giderek artan önemine vurgu yaparak,

1. Windhoek+30 “Bir Kamu Malı olarak Bilgi” Deklarasyonunda yer alan prensipleri uygun bulur;
2.      Genel Direktörden, bu Deklarasyondaki amaçlara ulaşılmasını hızlandıracak etkinliklere verilecek desteği temin etmesini talep eder.

          Madde 5.8        Genel Direktörün, Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanmasına dair raporu (41 C/27)

20.     Komisyon; üçüncü toplantısında Madde 5.8 Genel Direktörün, Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanmasına dair raporu (41 C/27) konusunu görüştü.

21.     15 Taraf Devlet söz aldı.

22.     Komisyon, 41 C/27 Dökümanının 25. paragrafında sunulan önerinin herhangi bir tashih olmadan kabul edilmesini Genel Konferansa önerdi.

Önerge metni aşağıdaki gibidir:

          Genel Konferans,

          39 C/Resolution 42 ve 40 C/Resolution 58’i hatırlayarak,

                   Ayrıca, Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanmasına dair genel değerlendirme üzerine Birleşmiş Milletlerin 16 Aralık 2015 tarihli Genel Kurulunda kabul edilen 70/125 sayılı öneriyi hatırlayarak,

                   Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının 15 sene önceki kabulünden itibaren, bilgi ve iletişim teknolojilerinin dünyayı temelden değiştirdiğinin ve acil ilgi gerektiren yeni sorunlara dikkat çektiğinin farkında olarak,

                   Ayrıca, bu sorunların birçoğunun UNESCO’nun yetkinlik alanına girdiğinin ve insanların aklında barışı inşa etmek amacındaki anayasal amacına doğrudan etki ettiğinin farkında olarak,

                   41 C/27 Dökümanını inceleyerek,

1. Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanmasına ve Taraf Devletleri bilgilendirmek üzere WSISI çıktıları üzerine kapsamlı destek yol haritasına dair Genel Direktör raporunu not alır;
2. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini gerçekleştirmek için bilgi ve iletişim teknolojilerinin potansiyelinden faydalanmaya olan sadakatini onaylar;
3. Taraf Devletleri ve diğer bütün paydaşları Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanmasına katılımlarını ve katkılarını güçlendirmeye davet eder;
4. UNESCO’nun bu alandaki karşılaştırmalı üstünlüğüne dayanarak, Genel Direktörden Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanmasına yönelik olarak UNESCO’nun Birleşmiş Milletler Sistemi içerisindeki öncü rolünü kullanmaya devam etmesini talep eder;
5. Genel Direktörü, WSIS çıktılarına dair Birleşmiş Milletler raporlama mekanizmasıyla aynı doğrultudaki özetlenmiş yol haritasını uygulayarak Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin yirmi yıllık değerlendirmesinde (WSIS+20)  Kurumun öncü rolünü temin etmeye davet eder;
6. Ayrıca yine Genel Direktörü, mevcut ve gelecek teknolojik gerçeklikleri ve sorunları dikkate alarak, Kurumun Bilgi Toplumları Dünya Zirvesinin (WSIS) çıktılarının uygulanması ve WSIS vizyonunun nasıl bir “insan merkezli, kapsayıcı ve kalkınma-odaklı” toplumları sağlayacağına dair bir tartışma raporunu, yine Kurumun 2025 yılındaki yirmi yıl değerlendirmesine (WSIS+20) yönelik birleştirilmiş bir yol haritası hakkında taslak bir önerge ile birlikte, 42. Genel Konferansa sunmasını talep eder.