Bugün Dünya Arap Dili Günü’nde, dünya genelinde 400 milyondan fazla insanın kimliğinin güçlü bir sembolünü kutlamaktayız. Aynı zamanda kusursuz bir şekilde arapça ile birlikte aktarılan ve özdeşleşmiş olan bilimsel ve kültürel mirası da kutlamaktayız. – İbn-i Sina ve El- Zahravi gibi bilim adamlarının dili, bilimsel ve teknolojik ilerlemenin dili olarak mükemmeldir.
Yirmi birinci yüzyılın başında, insanlık aynı zamanda büyük bir teknolojik ilerleme döneminden geçmektedir. Bu yıl kutlamanın teması olan yapay zeka, yeni ufuklar açmakta ve olasılıkların kapsamını ortaya koymakta; teknolojik, bilimsel ve ekonomik bir devrimi temsil etmektedir. Fakat aynı zamanda antropolojik olarak yıkıcı bir dönüm noktası durumunda ve benzeri görülmemiş etik ikilemlere neden olmaktadır.
Yapay zeka alanında kaydedilen ilerlemeler çok dillilik ve kültürel çeşitlilik alanları da dahil olmak üzere büyük bir etki yaratacaktır. Böyle bir bozulma, özellikle yeni teknolojilere erişim konusunda önlem alabilecek olmanın yalnızca sınırlı sayıda dilde söz konusu olabileceği düşünüldüğünde gerçekten büyük bir zorluktur. İnsanlığa zenginlik veren kültürel çeşitliliği korumak için, yapay zekanın teknolojisinin kapsayıcı bir ilerleme olmasını sağlamak ve teknolojik engellerin dil engelleri ile donatılmaması adına dilsel olanı da dahil etmek önemlidir.
Çok dilliliğe yönelik tehdit payını ortaya koymasına rağmen, yapay zeka aynı zamanda önemli bir fırsat ve umut kaynağıdır. Anlık çeviri araçlarının geliştirilmesiyle, insanlar ve kültürler arasındaki diyaloğu kolaylaştırabilmektedir. Geliştirilmiş ve kişiselleştirilmiş bir öğretimle, birçok dilin öğrenilmesini büyük ölçüde kolaylaştırabilir ve böylece Arapça’nın gelişimini destekleyebilir.
Bütün bu sorular, bilim dünyası ve Arap dilinin sevenler arasındaki diyaloğu teşvik etmeyi amaçlayan yuvarlak masa toplantıları esnasında teknolojinin çok dilliliği engellemek yerine yardımcı olabilmesi adına, bugün UNESCO'da tartışacak konuşmacıların aklında olacaktır.
Evrenselliği, bilim etiği alanındaki farklı alanlarda yer alan uzmanlığı ve hümanist değerlere içten bağlılığı, UNESCO'yu bu tür tartışmalar için ideal bir forum haline getirmektedir. UNESCO Genel Konferansı'nın 40. oturumu, UNESCO'nun yapay zeka etiği konusunda küresel standart belirleme aracını oluşturması adına Kurumumuzun bu alanda oynamış olduğu lider rolünü onaylamıştır.
Gelecek tarafından şekillenmek yerine geleceği şekillendirmek, teknoloji ve insanlığı bir araya getirmek, kültürel çeşitliliği savunurken teknolojik ilerlemeyi teşvik etmek, bütün bunlar, bu Dünya Arap Dili Günü'nde aklımızda tutmamız gereken zorluklardır.
*Bu metin https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000372268_eng/PDF/372268eng.pdf.multi adresinden alınarak Türkçeleştirilmiştir.