1985 yılında Malili yazar ve UNESCO Yürütme Kurulu üyesi Amadou Hampâté Bâ şöyle yazmıştır: “Hepimiz birbirimizden farklıyız; ama hepimizin ortak bir yanı da var ve kendimizi diğerlerinde tanıyabilmek ve onlarla iletişim kurabilmek için aradığımız şey de budur.”
21 Mayıs Diyalog ve Kalkınma için Dünya Kültürel Çeşitlilik Günü ‘nde kutladığımız şey tam da bu insanlık ve saygı mesajıdır.
Bu Dünya Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından UNESCO Kültürel Çeşitlilik Evrensel Bildirgesini her yıl kutlamak üzere ilan edilmiştir. 24 yıl önce kabul edilen bu Bildirge, basit ama çok önemli bir mesaj vermektedir: “Kültürel çeşitlilik, biyolojik çeşitlilik doğa için ne kadar gerekliyse, insanlık için de o kadar gereklidir.”
2025 yılında, dünya çapında kültür politikasını dönüştüren ve dönüştürmeye devam eden vizyoner bir yasal araç olan 2005 tarihli Kültürel İfadelerin Çeşitliliğinin Korunması ve Geliştirilmesi Sözleşmesi'nin 20. yıldönümünü de kutluyoruz.
Sözleşmenin ilkeleri doğrultusunda UNESCO, ülkelerin küresel zorluklara uyum sağlayabilen, kültürel çeşitliliğin uzun vadeli korunmasını sağlayan güçlü ve kapsayıcı kültür politikaları oluşturmalarını desteklemektedir. UNESCO Politika İzleme Platformuna göre, üye devletlerimiz kültür için sürdürülebilir yönetişim sistemlerini desteklemek üzere 4.700’den fazla politika ve önlem geliştirmiştir.
UNESCO ayrıca kültürel ve yaratıcı endüstriler sektörünün geliştirilmesini güçlü biçimde savunmaktadır. Kültürel çeşitliliğin bir taşıyıcısı olarak bu sektör, sürdürülebilir kalkınmanın en güçlü itici güçlerinden biridir. Dünya çapında 48 milyondan fazla istihdam yaratmakta, bu istihdamların neredeyse yarısı kadınlar tarafından üstlenilmekte ve mevcut istihdamın %6,2’sini ve küresel GSYİH’nın %3,1’ini temsil etmektedir. Ayrıca, herhangi bir diğer sektörden daha fazla sayıda gence fırsat sunmaktadır.
Gelişmekte olan ülkelerde yaratıcı ekonomiyi güçlendirmek için UNESCO, kültürel ürün ve hizmetlerin adil ticaretini teşvik etmekle kalmayıp, sanatçılar ve kültür profesyonellerinin uluslararası alanda çalışma fırsatlarının artırılmasını da desteklemektedir. 2010 yılında Kültürel Çeşitlilik Uluslararası Fonu’nun kurulmasından bu yana, kurumumuz gelişmekte olan 76 ülkede 164 projeye 12,6 milyon dolar yatırım yaparak yaratıcı alanlarda uluslararası iş birliğini teşvik etmiş ve kültür profesyonellerinin sesini duyurmuştur.
Bu Diyalog ve Kalkınma için Dünya Kültürel Çeşitlilik Günü’nde, kültürlerin yakınlaşması, karşılıklı anlayış ve barışı teşvik etme gücünü kutlarken, dünya çapında yaratıcı sesleri savunmak için bir araya gelelim.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000393784?posInSet=97&queryId=N-35a88552-9b14-4824-8903-eec6ea41445e yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.